Page 25 - راهبردهای نوین بانکداری شماره دو
P. 25
23 ماهنامه اختصاصی حوزه اقتصادی -شماره دوم
* الهه شکیبایی
* کارشناس ارشد مهندسی نرم افزار
تلگرام ،دلالان ارزی و کاهش ارزش ریال
عوامــل بیگانــگان اســت .ایــن کانــال حتــی موفــق شــد میـان دلار و ریـال و توصیـه بـه خریـد دلار در روزهـای رئی سجمهـور حسـن روحانـی ،پیـروزی دوبـاره خـود
بیــش از 2میلیــون نفــر عضــو جــذب کنــد و اعــام بعــد مبــادرت کردنــد .ایران یهــا هــم بــه ایــن کانا لهــا در انتخابـات ریاسـتجمهوری را ،تـا انـدازه زیـادی مدیـون
م یکـرد کـه جامعـه ایرانـی ممکـن اسـت بـا دسـ تکاری م یپیوســتند – ب هگونــه ای کــه برخــی از ایــن کانا لهــا پیـام رسـان تلگـرام اسـت ،ولـی همیـن شـبکه اجتماعـی
آگاهانــه بــازار ارز ایــران توســط بازیگــران دارای نفــع بیـش از 2میلیـون عضـو داشـتند– و در نتیجـه خودشـان یــک ســال بعــد زمینهســاز ضربــه اصلــی بــه او شــد و
شـخصی ،عصبانـی شـده و از کـوره بـ هدر رود (ایـن کانـال یـک نیـروی دارای قـدرت تاثیرگـذاری در نـرخ ارز تبدیـل اکنــون عامــل اصلــی در ســقوط شــتابان ارزش ریــال در
ب هتازگــی و بــه علــل نامعلومــی بســته شــده اســت). میشــدند. ایــران محســوب میشــود.
دولـت ایـران همـه تلاش خـود را انجـام میدهـد تـا دلالان ارز از ایــن کانا لهــا بــرای انتشــار اخبــار ب هطــور کلــی تــا مــاه مــی ســال جــاری کــه ترامــپ
ارزش ریـال را بـار دیگـر تقویـت کنـد .بـه نقـل از تحلیـل نادرســت اقتصــادی اســتفاده م یکننــد .ب هعنــوان مثــال، از برجــام خــارج شــد ،گمــان م یرفــت ریــال از ثبــات
برخـی از اقتصاددانـان ایرانـی ،منطـق اقتصـاد نشـان در هفت ههــای اخیــر کــه ارزش ریــال بــار دیگــر قــدرت
م یدهـد کـه ارزش واقعـی دلار بایـد حـدود ٨تـا ٩هـزار برخــوردار اســت.
تومـان باشـد .ایـن قیمـت زمانـی روی م یدهـد که سـامانه ■ عامل سقوط ارزش ریال تنها به پیــش از خــروج آمریــکا از برجــام ،ارزش دلار حــدود
آنلایـن معاملات ارزی (نیمـا) –جایـی کـه تجــار ارز، تحریمهای آمریکا و ضعف ساختاری ٣٧هــزار ریــال بــود کــه بلافاصلــه پــس از آن بــه ٤٤
همچنیـن صادرکننـدگان و واردکننـدگان عمـده ،معاملات در اقتصاد ایران مربوط نم یشود، هـزار ریـال رسـید و در نهایـت هنـگام سـخنرانی آقـای
زیـادی انجـام دهنـد -و تمایـل داشت هباشـند تـا ریـال بلکه انتشار شایعات و اخبار جعلی روحانـی در مجمـع عمومـی سـازمان ملـل ،بـه ١٩٠هـزار
ارزش پیـدا کنـد .جدیدتریـن سیاسـت بانـک مرکـزی، در تلگرام ب هوسیله دلالان ارز که به ریـال افزایـش یافـت .ارزش دلار درحـال حاضـر ١٢٠٥٠٠
محـدود کـردن اسـتفاده از کارتهـای نقـدی ریالـی
rial-denominated debit cardsاسـت کـه هـم دنبال سودجویی هستند ،نیز ریـال اسـت.
اکنـون دلالان ارز از آ نهـا بـرای خریـد میـزان زیـادی دلار در این زمینه نقش دارد ولـی عامـل سـقوط ارزش ریـال تنهـا بـه تحری مهـای
آمریــکا و ضعــف ســاختاری در اقتصــاد ایــران مربــوط
اسـتفاده م یکننـد. گرفـت ،کانا لهـای مربوطـه در تلگـرام در برابـر ایـن خبـر نمیشــود ،بلکــه انتشــار شــایعات و اخبــار جعلــی در
ولـی این واقعیت کـه ارزش ریال در ایـران همواره کمتر مثبـت مقاومـت نشـان دادنـد و برخـی دیگـر نیـز اخبـار تلگــرام ب هوســیله دلالان ارز کــه بــه دنبــال ســودجویی
از سـطح واقعی خود نشـان داده شـده اسـت ،نتیجه عوامل افزایــش ارزش ریــال را بــا تاخیــر منتشــر و برخــی نیــز
متعـددی از جملـه تاثیـرات روانـی اسـت و فرقـی نم یکند هســتند ،نیــز در ایــن زمینــه نقــش دارد.
تبلیغـات دولـت آمریکا یـا کانالهـای تلگرامی ایران باشـد. اخبــاری کامــ ًا نادرســت را منتشــر م یکردنــد. دلا لهــای حرفــهای ارز ب هگونــهای فزاینــده از تلگــرام
مسـوولان ایرانـی مدتـی اسـت کـه پـی بـه ایـن مطلـب رســان ههای رســمی ایــران نیــز بــه نوبــه خــود اســتفاده م یکننــد تــا از نبــود شــفافیت در بــازار بــرای
بردهانـد ،امـا هـم اکنـون آ نهـا هنـوز هـم در حـال انتشـار تــاش م یکردنــد بــا تاکیــد بــر اخبــار مثبــت بــا ایــن بـه حداکثـر رسـاندن منافـع خـود و بـه زیـان مشـتریان
ایرانـی بهرهبـرداری کننـد .درواقـع ،ایـن افـراد بـا هـدف
اطلاعـات کارآمـد بـرای مقابلـه با اخبـار جعلی هسـتند. گزارشهــای جعلــی مقابلــه کننــد. ســو دجویی شــخصی پیا مهــای ســاختگی از طریــق
اکنـون کانا لهـای تـازه ای در تلگـرام ایجـاد شـدهاند تلگــرام در مــورد ریــال ارســال م یکردنــد .تلگــرام
منبع: کــه هــدف آ نهــا مقابلــه بــا کانا لهــای ایجــاد شــده ب هعنــوان یکــی از معــدود پیا مرســا نها در ایــران بــه
Rohollah Faghihi, “The App Destroy- ب هوســیله دلالان اســت .یکــی از ایــن کانا لهــای تــازه یکــی از قابــل اعتمادتریــن منابــع خبــری بــرای مــردم
ing Iran’s Currency”, NOVEMBER «دلار-ریــال» نــام دارد و هــدف آن حمایــت از قــدرت ایـران تبدیـل شـده و حتـی جـای رسـانههای دولتـی و
22, 2018, گرفتــن ریــال و حملــه بــه دلالان ب هعنــوان خائــن و
https://foreignpolicy.com/2018/11/22/ روزنام ههــای مســتقل را نیــز گرفتــه اســت.
the-app-destroying-irans-currency/ هنگام یکــه ریــال در اوایــل ســال جــاری در آســتانه
ســقوط قــرار گرفــت ،دلالان ارز صدهــا کانــال تلگرامــی
را ایجــاد و بــه ســرعت بــه انتشــار اخبــار تفــاوت ارزش