Page 23 - راهبردهای نوین بانکداری شماره دو
P. 23

‫‪21‬‬  ‫ماهنامه اختصاصی حوزه اقتصادی ‪ -‬شماره دوم‬

                  ‫شدن این قانون مهم را پیگیری نمایند‪.‬‬        ‫نيز در ارائه تسهلايت به بخش توليد همكاري نم ‌ي‌كنند‬           ‫شرک ‌تها نتوانند منابع لازم را از طریق بانک تأمین کنند‬
‫اولیتماتوم سه ساله شورای پول و اعتبار به بان ‌کها‪،‬‬           ‫و مشكل را عدم تزريق نقدينگي توسط بانك مركزي‬                   ‫ناگزیر به تأمین منابع از سایر اَشکال مبادرت خواهند کرد‪.‬‬
‫مد ‌‌تهاست که تمام شده و هیچ خبر جدی از عمل به‬               ‫م ‌‌يدانند‪ .‬اين در حال ‌‌ياست كه بانك‌‌ها براي انجام فعاليت‬
‫دستور بانک مرکزی و دولت در خصوص خروج از بنگاه‌داری‬           ‫واسط ‌‌هگري مالي‪ ،‬سرمايه خود را به فعاليت ‌ه‌اي غيربانكي و‬        ‫بنگا ‌هداری بان ‌کها از نگاه مقام معظم رهبری‬
‫مشاهده نشده است‪ .‬تاکید مجدد رهبر انقلاب به خروج‬              ‫تأسيس شرك ‌ت‌هاي مختلف سرماي ‌ه‌گذاري در بخ ‌ش‌هاي‬            ‫حضرت آی ‌تالله خامنه‌ای در دیدار رئیس جمهور و اعضای‬
‫بان ‌کها از بنگاه‌داری این مطالبه را در بین مردم ایجاد کرده‬  ‫داراي ‌ي‌هاي منقول و غيرمنقول انتقال داد‌‌هاند‪ .‬اين موضوع‬     ‫هیأت دولت‪ ،‬با انتقاد از ادامه بنگاه‌داری بانک‌ها و کارهای‬
‫است که حداقل بان ‌کها در این شرایط حساس کشوری با‬             ‫نه تنها توان تسهلاي ‌‌تدهي نظام بانكي را كاهش داده‪ ،‬بلكه‬      ‫هزین ‌ه‌آور دیگر نظیر افزایش شعبات بانکی گفتند‪« :‬بانک‬
‫عمل به وظایف ذاتی خود و خروج از شرک ‌ت‌ها و بنگا‌ه‌های‬       ‫بانك‌‌ها را به رقيب قدرتمند بخش توليد كشور تبديل و‬            ‫مرکزی باید با نظارت کامل و دقیق مانع بروز مشکلاتی‬
‫اقتصادی کمک حال دولت در خروج از این وضعیت حساس‬               ‫فضاي كس ‌‌بوكار را براي بخش توليد تن ‌گ‌تر كرده است‪.‬‬          ‫نظیر مسائل سپرد‌هگذاران برخی بان ‌کها و مؤسسات مالی‬
‫اقصادی باشند‪ .‬البته دکتر روحانی رئیس جمهوری در‬               ‫بيشتر بانك‌‌هاي كشور مالك شرك ‌‌تهايي هستند كه در‬             ‫شود‪ .‬نظارت بانک مرکزی بر بانک‌ها موجب می‌شود بان ‌کها‬
‫همایش رونمایی از بسته ضد رکودی دولت‪ ،‬بانک‌ها را‬              ‫بخ ‌ش‌هاي مختلف اقتصادي فعاليت دارند؛ براي مثال‪ ،‬اغلب‬         ‫به این وضع نرسند‪ .‬وقتی هم که به این وضع رسید بالاخره‬
‫از شرک ‌ت‌داری برحذر داشته و هشدار داد بانک‌ها باید از‬       ‫بانك‌‌ها در بورس اوراق بهادار داراي كارگزاري هستند‪.‬‬           ‫باید برخورد کرد‪ .‬چرا بانک‌ها مشکل نقدینگی پیدا م ‌یکنند‬
‫شرک ‌ت‌داری دست بردارند‪ .‬مطمئناً یکی از ماموریت های تیم‬      ‫كارگزاري بانك‌‌ها‪ ،‬معاملات سهام را براي آ ‌نها تسهيل و‬        ‫برای اینکه شعبه زیاد م ‌یکنند‪ .‬برای اینکه آسایشگاه برای‬
‫مدیریتی جدید بانک مرکزی پیگیری این موضوع خواهد بود‬           ‫توجه بانك‌‌ها را به سودهاي آني (خريد و فروش لح ‌ظ‌هاي‬         ‫افراد خودشان می‌سازند‪ .‬بنده یک وقتی در تهران از جایی‬
‫و باید منتظر ماند و دید که تکرار این مطالبه مقام معظم‬        ‫سهام) جلب كرده و نتيجه اين شده است كه بانك‌‌ها با‬             ‫عبور م ‌یکردم‪ ،‬دیواری طولانی بود که هرچی م ‌یرفتیم ادامه‬
‫رهبری از تیم اقتصادی دولت دوازدهم این بار محقق خواهد‬         ‫سرماي ‌ه‌گذاري لاكن در برخي شرك ‌ت‌هاي پرسود و رفع‬            ‫داشت! پرسیدم این تشکیلات عظیم برای کیست؟ گفتند‬
‫شد یا خیر؟ ولی باید این نکته را هم مورد توجه قرار داد‬        ‫مشلاكت نقدينگي بنگا‌ه‌هاي وابسته به بانك‪ ،‬به بنگا‌‌هداري‬      ‫مال فلان بانک است‪ ،‬بانک غلط م ‌یکند که چنین کاری‬
‫که بنگا‌هداری بانک‌ها از یک یا دو سال قبل شروع نشده‬          ‫وارد شدند‪ .‬علاوه بر آن‪ ،‬بانك‌‌ها (ب ‌‌هويژه بانك‌‌هاي خصوصي)‬  ‫کند‪ .‬حالا اینکه تشکیلاتی است که لابد برای تفریح و این‬
‫بلکه طبق اذعان بانکداران و اقتصاددانان‪ ،‬بنگاه‌داری بان ‌کها‬  ‫داراي شرك ‌ت‌هاي سرماي ‌ه‌گذاري در بخش مسكن‪ ،‬صرافي‬            ‫حرف‌ها است‪ .‬بانک‌ها بنگا‌هداری م ‌یکنند‪ .‬جلوی بنگاه‌داری‬
‫از سا ‌ل‌های پس از جنگ و دولت سازندگی آغاز شد و با‬           ‫و ساير شرك ‌ت‌هاي وابسته هستند كه با ورود به بازار‬            ‫بان ‌کها را بگیرید‪ .‬بانک برای بنگاه‌داری نیست‪ .‬البته باید از‬
‫تغییر دولت ها و تاسیس بانک های خصوصی این روند روز‬            ‫داراي ‌‌يهايي مانند مسكن‪ ،‬طلا و ارز‪ ،‬از وجود سفت ‌‌هبازي‬      ‫اول جلوی مشکلات گرفته شود‪ ،‬اما می‌توان با روش‌های‬
‫به روز تشدید شد و امروز به جایی رسیده است که طبق‬                                                                           ‫مؤثر‪ ،‬با آن دسته از مراکز مالی که برای مردم مشکل به‬
‫اذعان یکی از مسوولان نظام بانکی بسیاری از بانک‌ها بیش‬                    ‫■ راهبردها و راهکارهای‬
‫از نصف سرمایه پایه خود را بر خلاف قانون بان ‌‌کداری بدون‬        ‫پیشنهادی زیر برای خروج بان ‌کها از‬                                                   ‫وجود م ‌یآورند‪ ،‬برخورد کرد»‪.‬‬
‫ربا صرف خرید سهام یا به عبارتی شرک ‌ت‌داری می کنند‪.‬‬             ‫بنگا‌هداری باید در دستور کار بانک مرکزی‬                    ‫حال باید دید آیا بان ‌کها بعد از فرمایشات جدید مقام‬
‫این رقم در بانک های خصوصی به مراتب بیشتر از بانک های‬                                                                       ‫معظم رهبری تکانی به خود خواهند داد یا باید منتظر مقررات‬
                                                                                ‫قراربگیرد‪:‬‬                                 ‫جدید از سوی بانک مرکزی برای تسریع در واگذاری املاک‬
                                          ‫دولتی است‪.‬‬            ‫‪ -1‬ارائه برنام ‌‌هها و طر ‌‌حهاي تشويقي براي‬               ‫مازاد و بنگا‌‌ههایشان باشیم؟ در همایش بانکداری اسلامی‪،‬‬
‫در راستای خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری‪ ،‬طی ماده ‪۱۶‬‬                                                                           ‫معاون وزیر اقتصاد آماری درباره وضعیت فروش املاک مازاد‬
‫قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی‬                            ‫خروج بانك‌‌‌ها از بنگا ‌ ‌هداري‪،‬‬            ‫بان ‌کها ارائه کرد که نشان می دهد در ‪ 6‬ماه گذشته ‪ 6‬هزار‬
‫کشور مصوب سال ‪ ۹۴‬بانک‌ها موظف به فروش اموال مازاد‬               ‫‪ -2‬محدود كردن فعالي ‌‌تهاي سوداگري از‬                      ‫میلیارد تومان از اموال و دارای ‌‌یهای مازاد بان ‌کها به فروش‬
‫و سهام شرک ‌ت‌های خود شده اند‪ .‬همچنین در ماده ‪۱۷‬‬                                                                           ‫رفته است‪ .‬در شش ماه اول سال جاری‪ ،‬تقریبا به طور ماهیانه‬
‫این قانون مجازا ‌ت‌های مناسبی برای تخلف از اجرای ماده‬                            ‫لحاظ حقوقي و اقتصادی‪،‬‬                     ‫حدود ‪ 1000‬میلیارد تومان اموال مازاد بان ‌کها فروخته شد‬
‫‪ ۱۶‬پیش بینی شده است که بانک‌ها را ملزم به خروج از‬               ‫‪-3‬واگذاريداراي ‌‌يهايمازادبانك‌‌‌هاب ‌‌هطور‬                ‫که از این رقم ‪ 4‬هزار و ‪ 600‬میلیارد سهام شرک ‌‌تها و ‪ 1‬هزار‬
‫بنگاه‌داری و مل ‌‌کداری می کند‪ .‬طبق بند «پ» این ماده‪،‬‬                                                                      ‫و ‪ 400‬میلیارد تومان اموال مازاد بود‪ .‬در همین رابطه‪ ،‬بانک‬
‫عایدی املاک غیرمنقول مازاد بان ‌کها و مؤسسات اعتباری‬                                            ‫تدريجي‪،‬‬                    ‫ملی ایران در سال ‪ 96‬و سه ماه ابتدای سال ‪ 3 ، 97‬هزار و‬
‫شامل زمین‪ ،‬مستغلات‪ ،‬سرقفلی و اموال مشابه آن در سال‬              ‫‪ -4‬نظارت دقیق و مستمر بر نحوه واگذاري‬                      ‫‪ 392‬میلیارد ریال از املاک مازاد ملکی و تملیکی خود را‬
‫‪ ۱۳۹۵‬با نرخ ‪ 28‬درصد مشمول مالیات م ‌ی‌شود‪ .‬پس از‬                                                                           ‫تعیین‏تکلیف کرده اس ‪‎‬ت‪‎‬‏‪ .‬بر اساس آنچه تا کنون رخ داده‪،‬‬
‫آن‪ ،‬هر سال ‪ 3‬واحد درصد به نرخ مذکور اضافه م ‌یشود‬                                  ‫داراي ‌‌يهايمازادبانك‌‌‌ها‬              ‫بان ‌کهای دولتی در رها کردن بنگا‌هداری و همراهی با اهداف‬
‫تا به ‪ 55‬درصد برسد‪ .‬منظور از عایدی املاک در این ماده‬                                                                       ‫دولت و نظام‪ ،‬بیشترین همکاری‏را داشت ‌‌هاند‪ .‬از این رو‪ ،‬به نظر‬
‫ماب ‌ه‌التفاوت قیمت بازاری ملک در ابتدا‪ ،‬و انتهای سال مالی‬   ‫(كه حاصل تورم شديد چند سال اخير بود) در اين بخ ‌‌شها‬          ‫می رسد مشکل اصلی در رهاکردن بنگاه‏داری‪ ،‬تعداد اندکی‬
‫است و بانک یا مؤسسه اعتباری که دارایی غیرمنقول مازاد‬         ‫استفاده و از طريق شرك ‌ت‌هاي وابسته به بانك‪ ،‬درآمدهايي‬
‫نگهداری م ‌‌یکند‪ ،‬موظف است از سال ‪ ۱۳۹۵‬به بعد‪ ،‬براساس‬        ‫خارج از حيطه واسط ‌ه‌گري مالي كسب م ‌ي‌كنند‪ .‬با ظهور‬                                      ‫از بان ‌کهای خصوصی باشند‪.‬‬
‫نر ‌خهای مقرر در این ماده‪ ،‬همه ساله مالیات بر عایدی دارایی‬   ‫بانك‌هاي خصوصي‪ ،‬رشد سريع تعداد بانك‌‌هاي خصوصي و‬
‫غیرمنقول مازاد تحت تملک خود را بپردازد‪ .‬همچنین‬               ‫خصوص ‌ي‌سازي بانك‌‌هاي دولتي انتظار م ‌ي‌رفت نظام بانكي‬                         ‫نتیجه و راهکار‬
‫طبق این قانون‪ ،‬بانک‌ها موظف شد‌هاند سهام شرک ‌ت‌های‬          ‫كارآتر و رقابت ‌‌يتر و در نهايت‪ ،‬اصلاح شود‪ .‬البته بهبود برخي‬  ‫بخش بانكي برخلاف وظيفه خود كه تأمين مالي پروژ‌هها‬
                                                             ‫خدمات بانكي در طول اين دهه بسيار چشمگير بوده است‬              ‫و سرمايه در گردش بخش توليد است‪ ،‬به كسب درآمد از‬
        ‫غیرمرتبط با فعالیت های بانکداری را واگذار کنند‪.‬‬      ‫اما هنوز مشلاكت زيادي در مورد دسترسي بخش توليد به‬             ‫طريق بنگا‌‌هداري پرداخته و داراي ‌ي‌ها و سرماي ‌‌ههاي خود را‬
‫در مجموع راهبردها و راهکارهای پیشنهادی زیر برای‬              ‫تسهلايت وجود دارد و عمد‌ه‌ترين دليل آن حبس شدن‬                ‫به انجام معامله در بازار سهام‪ ،‬مسكن‪ ،‬ارز‪ ،‬طلا و ‪ ...‬منتقل‬
‫خروج بان ‌کها از بنگا‌هداری باید در دستور کار بانک مرکزی‬     ‫بخشي از سرماي ‌ه‌هاي بانك‌‌ها در بخ ‌ش‌هاي شرك ‌ت‌داري‬        ‫كرده است‪ .‬از اي ‌ن‌رو منجر به كاهش توان تسهلاي ‌‌تدهي‬
                                                             ‫و داراي ‌ي‌هاي غيرمنقول است‪ .‬ريشه بسياري از مشلاكت‪،‬‬           ‫بانك‌‌ها شده و از طرفي در رقابت با بخش توليد عمل كرده‬
                                           ‫قرار بگیرد‪:‬‬       ‫ب ‌ي‌ثباتي اقتصاد لاكن بوده كه از اختيارات نظام بانكي خارج‬    ‫است‪ ،‬چنين رفتار بخش بانكي پیامدهای سويي در اقتصاد‬
‫‪ -1‬ارائه برنام ‌ه‌ها و طر ‌ح‌هاي تشويقي براي خروج بانك‌‌ها‬   ‫است‪ .‬از سوي ديگر‪ ،‬سودآوري بالا در معاملات داراي ‌ي‌هاي‬        ‫داشته است‪ .‬در حالي كه در مقررات پولي و بانكي كشور و‬
                                                             ‫منقول مانند ارز و طلا و غيرمنقول مانند مسكن‪ ،‬زمينه و‬          ‫سياس ‌ت‌هاي كلي اقتصاد مقاومتي‪ ،‬ممنوعيت ورود بانك‌‌هاي‬
                                         ‫از بنگا‌ه‌داري‪،‬‬
‫‪ -2‬محدود كردن فعالي ‌ت‌هاي سوداگري از لحاظ حقوقي‬                       ‫انگيزه را براي ورود به بنگا‌ه‌داري ايجاد م ‌ي‌كند‪.‬‬                       ‫كشور به بنگا‌ه‌داري قيد شده است‪.‬‬
                                                             ‫باوجود تاکید مقام معظم رهبری بر اجرای قوانین‪ ،‬قانون‬           ‫بان ‌کها و مؤسسات مالی ب ‌‌هعنوان واسط ‌‌هگران بين‬
                                          ‫و اقتصادی‪،‬‬         ‫رفع موانع تولید رقابت پذیر به نحو مناسب و کامل اجرایی‬         ‫پ ‌‌ساندازكنندگان و سرماي ‌‌هگذاران نقش بسيار مهمي‬
  ‫‪ -3‬واگذاري داراي ‌ي‌هاي مازاد بانك‌‌ها ب ‌ه‌طور تدريجي‪،‬‬    ‫نشده است‪ .‬بنا بر سخنان مسئولان وزارت اقتصاد‪ ،‬فروش‬             ‫در اقتصاد ايفا م ‌ي‌كنند و به دليل بانك‌‌محور بودن نظام‬
‫‪ -4‬نظارت دقیق و ستمر بر نحوه واگذاري داراي ‌ي‌هاي‬            ‫اموال مازاد و سهام شرک ‌ت‌های تابعه بانک‌ها به طور کامل‬       ‫مالي ايران‪ ،‬نحوه عملكرد بانك‌‌ها در اقتصاد ايران از اهميت‬
                                                             ‫انجام نشده است‪ .‬بنابراین لازم است تا نمایندگان محترم‬          ‫خاصي برخوردار است‪ .‬از سوي ديگر‪ ،‬بانك‌‌هاي كشور‬
                                         ‫مازاد بانك‌‌ها‪.‬‬     ‫مجلس به وظیفه نظارتی خود عمل نموده و روند اجرایی‬
                  ‫*منابع در دفتر نشریه موجود است‪.‬‬
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28