Page 30 - راهبردهای نوین بانکداری شماره دو
P. 30

‫ماهنامه اختصاصی حوزه اقتصادی ‪ -‬شماره دوم‬                    ‫‪28‬‬

                                                                                                                     ‫بر کیفیت ب ‌‌هکارگیری منابع نظارت و کنترل داشته باشد تا‬
                                                                                                                     ‫از حق و حقوق بانک‪ ،‬سهامداران و سپرده‌گذاران دفاع کند‪.‬‬

                                    ‫بانك قرار مي‌دهد‪.‬‬                      ‫سيست ‌م‌هاي كيپارچه بانكداري اسلامي‬                           ‫مشارکت در سود و زیان‪PLS‬‬
‫‪ -4‬بانك منابع جم ‌ع‌آوري شده را در قالب قرارداد‬          ‫‪ -3‬عدم طراحي ابزارهاي نوين مالي و فقدان بازار سرمايه‬        ‫در این نوع بانکداری‪ ،‬اساس تعيين نرخ سود تسهيلات‬
‫مشاركت در اختيار مجري قرار داده و مجري به مرحلة‬                                                                      ‫بانكي‪ ،‬نرخ بازدهي بخش حقيقي اقتصاد مي‌باشد و بانك‬
                                                                     ‫كارآمد ب ‌ه‌منظور تامين مالي بانكداري ‪.PLS‬‬      ‫ب ‌‌هعنوان واسطه وجوه با دريافت ح ‌قالعمل و در مقام‬
                              ‫اجراي طرح وارد م ‌يشود‪.‬‬                                                                ‫ويكل و يا عامل سپرده‌گذار‪ ،‬كارمزد متعلقه را دريافت و‬
‫‪ -5‬امين نظارت مستقيم بر حسن اجراي عمليات‬                                  ‫ساختار مشاركت در سود و زيان‪:‬‬               ‫منابع مالي وي را در طرح‌ها‪ ،‬سرماي ‌هگذاري مي‌نمايد و‬
‫خواهد داشت‪ .‬بديهي است گزارش‌هاي امين طرح ملاك‬            ‫‪ -1‬مجري‪ :‬شخصيتي است حقوقي كه سه ‌‌مالشركه‬                   ‫بر ريز فعاليت‌هاي مجري نظارت مي‌نمايد‪ .‬بازدهي ناشي‬
                                                         ‫نقدي و غيرنقدي خود را ب ‌ه‌نحو مشاع طبق قرارداد مشخص‬        ‫از سرمايه‌گذاري چه ب ‌هصورت سود و يا زيان به صاحبان‬
     ‫پرداخت‌هاي بعدي بانك به مجري قرار خواهد گرفت‪.‬‬       ‫با سه ‌‌مالشركه سپرد‌هگذار و به‌‌واسط ‌‌هگري بانك درآميخته‬  ‫منابع پولي يعني سپرده گذاران منتقل م ‌يشود‪ .‬بنابراین‬
‫‪ -6‬در پايان طرح و طبق دستورالعمل‌ها و فرمول‌هاي‬                                                                      ‫بانك واحدي است كه به نمایندگی از طرف سپرد‌هگذار‪،‬‬
‫مربوطه ميزان سود يا زيان طرح و كارمزد سهم بانك‬                    ‫تا فعاليت سرماي ‌هگذاري مشتركي را ترتيب دهد‪.‬‬       ‫منابع سپرده‌اي وی را به متقاضيان‪ ،‬تسهيلات مشاركت‬
‫توسط واحد حسابداري‪ /‬مميزي محاسبه و سهم مجري و‬            ‫‪ -2‬امين‪ :‬واحدي است كه امور نظارتي فرآيند مشاركت‬             ‫(مجري طرح‌هاي سرمايه‌گذاري) تخصيص م ‌يدهد و طبق‬
‫سپرد‌هگذار تعيين و به حساب‌هاي آ ‌نها واريز خواهد شد‪.‬‬    ‫در سود و زيان ‪ PLS‬را به نمايندگي از طرف بانك بر‬             ‫قراردادهاي مشخص‪ ،‬سود يا زيان حاصله بين سپرده‌گذار‪،‬‬
‫در صورت وجود گزارش يا صورت‌مجلس توقف توسط امين‪،‬‬          ‫مجري و در خصوص حسن اجراي طرح‪ ،‬كنترل عمليات‬
‫ميزان تأخير و ضرر ناشي از تاخير طبق دستورالعمل مربوطه‬    ‫اجرايي در مقايسه با برنام ‌ه‌هاي اعلام شده‪ ،‬نحوه تخصيص‬                           ‫بانك و سرمايه‌گذار تقسيم مي‌شود‪.‬‬
                                                         ‫منابع و چگونگي مصرف بهينه آن‌ها‪ ... ،‬با استفاده از‬
                             ‫تعيين و محاسبه م ‌يگردد‪.‬‬    ‫شاخص‌هاي كليدي و رسيدگي به صورت‌هاي مالي را به‬               ‫تعاریف متنوع از مشاركت در سود و زيان ‪:PLS‬‬
                                                                                                                     ‫مشاركت در سود و زيان‪ ، PLS‬روشي مبتني بر قرارداد‬
             ‫محصولات و خدمات بانكداري ‪:PLS‬‬                                                          ‫عهده دارد‪.‬‬       ‫بين دو يا چند نفر از طرف‌هاي معامله است كه با مشاركت‬
‫‪ -1‬مشاركت در طرح‌هاي پايان پذير‪ :‬در اين گروه از‬          ‫‪ -3‬حكميت‪ :‬حل و فصل اختلافات فيما بين بانك‪،‬‬                  ‫منابع در انجام سرمايه‌گذاري كي طرح‪ ،‬بهره مندي مشاع‬
‫محصولات بانکداری ‪ ،PLS‬سپرده‌گذار درپايان سال مالي‬        ‫مجري طرح و سپرد‌هگذار كه رابطه حاكم بر آنان براساس‬
‫و يا پس از زمان بهر‌هبرداري و فروش طرح سرماي ‌هگذاري‬     ‫بانكداري مشاركت در سود و زيان بوده حسب توافق‬                         ‫سود و زيان ناشي از اجراي طرح فراهم م ‌یگردد‪.‬‬
‫(بسته به نوع مشاركت اعم از مشاركت در سود و زيان بانك‬     ‫طرفين با ارجاع ماموريت قضائي به شخص يا اشخاص‬                ‫براساس پارادايم ‪، PLS‬دارای ‌يها و بده ‌يهاي بانك‬
‫و يا سرمايه‌گذاري در طرح‌ها و با توجه به دستورالعمل‌هاي‬                                                              ‫اسلامي كيپارچه هستند ب ‌‌هنحو ‌ي كه درواقع‪ ،‬قر ‌ضگيرندگان‬
‫مربوطه)‪ ،‬سود يا زيان حاصل از مشاركت طرح بين‬                     ‫مرض ‌‌يالطرفين به حكميت (داوري) انجام م ‌يگردد‪.‬‬      ‫منابع پولي‪ ،‬بانك‌ها را در سود و زيان شركت داده و ب ‌‌هترتيب‬
‫سپرد‌هگذار‪ ،‬مجري و بانك توزيع و تسويه حساب نهايي‬         ‫‪ -4‬بازار ثانويه‪ :‬ب ‌‌همنظور ساده‌سازي‪ ،‬رونق بخشيدن‬          ‫بانك‌ها نيز سپرده گذاران را در سود و زيان شركت می دهند‪.‬‬
                                                         ‫و ايجاد جذابيت به بازار گواهي مشاركت و گواهي پذيره‪،‬‬         ‫بانکداری ‪ PLS‬موجب كارايي بيشتر تخصيص سرمايه‬
                                  ‫صورت خواهد گرفت‪.‬‬       ‫تشيكل بازار ثانويه پيشنهاد مي‌شود‪ .‬بانك اين فرصت را‬         ‫خواهد شد زيرا بازدهي سرمايه و نحوه تخصيص آن بستگي‬
‫محصولات مربوط به مشاركت در طر ‌ح‌ها نيز م ‌يتواند‬        ‫ايجاد م ‌ينمايد تا گواهي مشاركت و همچنين گواهي پذيره‪،‬‬
‫شامل مشاركت در كي طرح خاص و يا بست ‌ههايی از‬                                                                                         ‫به بازدهي و چگونگي سودهي طرح دارد‪.‬‬
‫طرح‌ها باشد‪ .‬ابزار مالي مورد استفاده در اين گروه از‬               ‫در بازار ثانويه خريد و فروش گواهي معامله شود‪.‬‬
‫محصولات گواهي مشاركت مي‌باشد به نحوي كه به محض‬           ‫‪ -5‬مشاوران‪ :‬مشاوران در بانكداري ‪ PLS‬نقش ارزيابي‬                      ‫تجربه بانكداري مشاركت در سود و زيان‪:‬‬
‫سپرده‌گذاري در كيي از محصولات طرح‌هاي پايان‌پذير‪ ،‬به‬     ‫اقتصادي‪ ،‬مالي و فني خواهند داشت‪ .‬پيچيده بودن برخي‬           ‫منع ربا و مشاركت در سود و زيان از نظر تاريخي سابق ‌های‬
                                                         ‫از طرح‌ها از منظر نوع فناوري ب ‌ه‌كارگرفته شده بدون شك‬      ‫طولاني دارد و ب ‌ه‌طور قطع براساس تورات و متون تاريخي‬
             ‫سپرد‌هگذار گواهي مشاركت ارائه خواهد شد‪.‬‬     ‫ب ‌ه‌كارگيري از مشاوران متخصص را اجتناب ناپذير مي‌نمايد‪.‬‬
‫‪ -2‬مشارکت در طر ‌حهای پایان ناپذیر‪ :‬براي شركت‬                                                                                          ‫سابقه آن به قبل از اسلام‪ ،‬بر م ‌يگردد‪.‬‬
‫مجري‪ ،‬بانك به اندازه سرمايه مورد نياز طرح نسبت به‬                       ‫مراحل اجرایی در بانکداری ‪:PLS‬‬                ‫در بانکـداری رایـج نیـز‪ ،‬مضاربـه و مشـاركت ب ‌‌هعنـوان‬
‫پذير‌هنويسي سهام در قالب انتشار گواهي پذيره اقدام‬        ‫‪ -1‬مجري كليه مدارك و مستندات لازم را طبق‬                    ‫دو ابـزار مالـي مبتنـي بـر مشـاركت در سـود و زيـان عمل ًا‬
‫مي‌نمايد‪ .‬گواهي پذيره داراي همان خصوصيات گواهي‬           ‫دستورالعمل‌هاي مربوطه شامل بودجه‌بندي‪ ،‬برنامه‬               ‫پرداخـت سـود ثابـت را از عمليـات مالـي حـذف و تاميـن‬
‫مشاركت بوده و مي‌تواند در بازار ثانويه خريد و فروش شود‪.‬‬  ‫زمان‌بندي‪ ،‬منابع مورد نياز و نحوه مصرف آن‪ ،‬نحوه اجراي‬       ‫كننـدگان منابـع پولـي را در سـود و زيان ناشـي از سـرمايه‬
‫پس از پايان دوران ساخت و در زمان شروع بهره‌برداري‬        ‫طرح‪ ،‬فازبندي‪ ،‬نحوه كنترل يكفيت‪ ،‬نحوه گزار ‌‌شدهي‬
‫از طرح‪ ،‬گواهي پذيره تبديل به سهام خواهد شد‪ .‬تمامي‬        ‫و چگونگي اتمام و تحويل طرح را جهت بررسی به بانك‬                                          ‫گـذاري شـركت م ‌یدهـد‪.‬‬
‫مراحل پذيره نويسي‪ ،‬تبديل گواهي پذيره نويسي به‬
‫برگه‌هاي سهام با نظارت بانك انجام خواهد شد و ماليكت‬                                            ‫تحويل مي‌نمايد‪.‬‬                                  ‫مزیت های روش ‪PLS‬‬
‫طرح ب ‌ه‌صورت نهايي از طريق تبديل گواهي‌هاي پذيره به‬     ‫‪ -2‬بانك پس از حصول شرايط مثبت ارزيابي مجري و‬                                     ‫‪ -1‬افزايش و ثبات مبادلات بازار‬
‫سهام به سپرد‌هگذاران منتقل و سپرد‌هگذاران تبديل به‬       ‫طرح سرماي ‌هگذاري در قالب محصولات مختلف بانكداري‬              ‫‪ -2‬توزيع عادلانه تر درآمدهاي ناشي از سرماي ‌هگذاري‬
                                                                                                                     ‫‪ -3‬کمک به طراحانی که سرمایه برای سرمایه گذاران ندارند‬
                                ‫سهامداران خواهند شد‪.‬‬         ‫‪ ،PLS‬مجري را به سپرد‌هگذاران معرفي خواهد نمود‪.‬‬                     ‫‪ -4‬جلوگيري از بحرا ‌ن‌هاي مالي و اقتصادي‬
‫بانك براساس عقد جعاله‪ ،‬با سپرد‌هگذار قراردادي تنظيم‬      ‫‪ -3‬سپرد‌هگذار با خريد گواهي مشاركت يا گواهي پذيره‪،‬‬          ‫‪ -5‬از ميان رفتن ريسك پروژه‌هاي سرمايه‌گذاري در‬
                                                         ‫منابع مالي خود را براي انجام طرح پيشنهادي در اختيار‬
                                                                                                                                                        ‫شرايط مخاطر‌‌هآميز‬
                                                                                                                       ‫‪ -6‬سيستم جديد بانكداري اسلامي با روكيردي نوين‬
                                                                                                                     ‫‪ -7‬درخشش در عرصه بين‌المللي با ارائه سازوكار‬

                                                                                                                                           ‫بانكداري مشاركت در سود و زيان‪.‬‬

                                                                                                                     ‫علل عد ‌م‌توسعه افزایش مشارکت در سود و زیان‬
                                                                                                                                                                 ‫در ایران‪:‬‬

                                                                                                                     ‫‪ -1‬عد ‌موجود سازوكارهاي تشيكلاتي و تخصصي در‬
                                                                                                                       ‫نظارت كارآمد بر طر ‌ح‌هاي سرماي ‌‌هگذاري عقود مشاركتي‬

                                                                                                                     ‫‪ -2‬عدم امكان استفاده از فناوري اطلاعات در ب ‌ه‌كارگيري‬
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35