Page 11 - راهبردهای نوین بانکداری شماره پنج
P. 11
9
ماهنامه اختصاصی حوزه اقتصادی -شماره پنجم -اسفند ماه 1399
آیا ایران درحال حذف شدن از مسیر ترانزیتی شرق به
غرب است؟
قزاقستان به اروپا از طریق تبدیل گاز به ال ان جی و سی تولید ناخالص ملی یک کشور که موقعیت ترانزیتی مهندس آرین مهدی زاده
ان جی و حمل آن توسط کشتی به باکو و سپس وارد کردن خوبی برخوردار است ،داشته باشد .کشور ایران با توجه به
آنبه کریدور جنوبیاست کهبه نوعی محرو مسازیایراناز موقعیت جغرافیایی مناسب ،دارای ظرفی تهای ترانزیتی دبیرکل اتاق مشترک
بالاییاست که م یتواندبااستفادهازاین ظرفی تها ،درآمد
حق ژئوپلیتیک و ترانزیتی خود است. و ارزآوری بسیار زیادی را از طریق صنعت ترانزیت کسب بازرگانی ایران-ترکیه
مشکلات ساختاری و نبود زیرساخ تهای حم لونقل نماید .اما در این سا لها با ب یتوجهی مسوولان به این
جاد‌های و ریلی ،فرسودگی ناوگان حمل و نقل و عدم وجود در ما‌ههای اخیر خبرها حاکی از این بود که اولین قطار
شرک تهایبزرگحم لونقلکهبتوانندمسوولیتترانزیت ■ مسیر ترانزیتی مورد نظر ترکیه ترکی های پس از عبور از گرجستان ،جمهوری آذربایجان،
کالاها را ب هطور کامل بپذیرند و بتوانند در موعد مقرر کالاها ضع فهایی دارد و از قابلیت لازم دریای خزر و قزاقستان به کشور چین رسید .این قطار در۴
را به دست صاحبان آنها برسانند ،از جمله مواردی هستند برای تبدیل شدن به یک مسیر دسامبر ( ۱۴آذر )۱۳۹۹از استانبول حرکت کرد و مسافت 8
کهم یتواندرناکامیدیپلماسیترانزیتکشورمطرحنمود. ترانزیتی اصلی برخوردار نیست هزار و ۶۹۳کیلومتری که بیش از ۲۳۰۰کیلومتر در ترکیه،
شبكه ريلي كشور نسبتا ًگسترده است ،ولي هنوز هم و نباید اینگونه فکر کنیم که تمام ۲۲۰کیلومتر در گرجستان ۴۳۰ ،کیلومتر در جمهوری
بسياري از خطوط يك خطه م يباشد .بعضي از خطوط مزی تهای ترانزیتی ایران با این آذربایجان ۴۲۰ ،کیلومتر در دریای خزر (حمل بار توسط
قديم يتر براي قطارهاي سري عالسير و قطارهاي سنگين مسیر به خطر افتاد‌هاست .اما از این کشتی) ۳۲۰۰ ،کیلومتر در قزاقستان و ۲۱۰۰کیلومتر در
قاب لاستفاده نیست .با توجه به مشكلات و موانع موجود، موضوع هم نباید ب هسادگی عبور چین طی کرد‌هاست تا به شهر «شی آن» مرکز استان
جهت افزايش سهم ترانزيت ريلي ،اتخاذ روي ههاي يكسان کرد که همه کشورهای همسایه در
رايان هاي توسط ارگا نها و سازما نهاي مرتبط در امر ترانزيت تلاش برای استفاده از مزی تهای شاآنشیبرسد.
جغرافیایی خود در مورد ترانزیت نکته مهمی که پس از انتشار این خبر در جراید و محافل
ريلي ضروري است. کالاها هستند تا بتوانند سهمی در خبری ب هوجود آمد و این سوال را در ذه نها ایجاد کرد این
از جمله موارد دیگر وجود مقررات و بوروکراس یهای بود ،که آیا ایران در حال حذف شدن از مسیر ترانزیتی شرق
زمانبریاستکهدرگمرکوجودداردوهمچنینتعرف ههای آن داشته‌باشند
بالایگمرکیموجبایجادمشکلدرترانزیتبهموقعکالاها به غرب است؟
شد‌هاست .البته در این زمینه گمرک زیاد مقصر نیست، موضوع و وجود مشکلات عدیده در ترانزیت کالا موجب کشورترکیهازچندماهقبلعزمخودرابراینق شآفرینی
بلکه وجود برخی مشکلات در قوانین است که موجب شده شد‌هاست خیلی از بازرگانان و تجار مسیرهای دیگری را در حوزه ترانزیت منطق های و ایجاد مسیرهای جدید
هرسازمانیبهصورتجزیر‌هاینظارتخودراداشت هباشد. برای حمل کالاهای خود انتخاب نمایند .این در حالیست ترانزیتی جزم کرد‌هاست و تلاش دارد تا خطوط ارتباطی خود
موضوعی که موجب م یشود بازرگانان و تجار ،یک که دسترسی آسان و کوتاه بودن مسیر ترانزیتی ایران از را گسترش دهد تا بدی نوسیله سهمی از تجارت و ترانزیت
مسیر را برای ارسال کالاهای خود انتخاب کنند بستگی به کالا از طریق چین به بازارهای اروپایی و اوراسیا ب هدست
چند عامل دارد ،سرعت حمل کالا ،هزینه حمل ،کوتاهی و ویزگ یهایآنب هشمارم یرود.
مضافا ًدر خصوص ترانزیت انرژی در منطقه باید گفت آورد ،که البته این سهم زیاد نخواهد بود.
امنیتمسیر. که کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر م یتواند راه را برای مسیر ترانزیتی مورد نظر ترکیه ضع فهایی دارد و
حال با توجه به مشکلات ذکر شده در فوق این سوال ساخت خط لوله ترانس کاسپین هموار کند و با توجه به از قابلیت لازم برای تبدیل شدن به یک مسیر ترانزیتی
مطرحم یگرددکهآیامسوولینحم ل‌ونقلکشورتوانست هاند مخالفت روسیه و ایران ،تنها راه صادرات گاز ترکمنستان و اصلی برخوردار نیست و نباید اینگونه فکر کنیم که تمام
این موارد را در مسیر ترانزیتی ایران لحاظ و فراهم نمایند که مزی تهای ترانزیتی ایران با این مسیر به خطر افتاد‌هاست.
بازرگان با خیالی راحت مسیر ایران را برای ترانزیت کالاهای اما از این موضوع هم نباید ب هسادگی عبور کرد که همه
خود انتخاب نمایند ،تا بدی نوسیله فضا برای حضور سایر کشورهای همسایه در تلاش برای استفاده از مزی تهای
کشورهای رقیب فراهم نگردد و نتوانند با ایجاد را‌هها و جغرافیایی خود در مورد ترانزیت کالاها هستند تا بتوانند
مسیرهایجدیدتهدیدیبرایمسیرترانزیتیایرانباشند.
سهمیدرآنداشت هباشند.
درآمد حاصل از ترانزیت م یتواند سهم مهمی در
