Page 41 - راهبردهای نوین بانکداری شماره سه

‫‪41‬‬ ‫ماهنامه اختصاصی حوزه اقتصادی ‪ -‬شماره دوم‬

‫‪ ۳‬میلیارد و ‪ ۳۷۲‬میلیون دلار اعلام کرده که مدیرکل‬ ‫هر ساله گزارشی درخصوص میزان ریس ‌‌کپذیری‬ ‫مالکیت فکری‪ ،‬سرمای ‌‌هگذاران در کشور میزبان از لحاظ‬
‫سرمای ‌هگذاری خارجی وزارت صنعت سهم این وزارتخانه‬ ‫کشورهای دنیا را ارائه م ‌‌یکند که برای سرمای ‌‌هگذاران‬ ‫امنیت اقتصادی و سیاسی تضمین م ‌‌یشوند‪ .‬همچنین‬
‫در جذب سرمای ‌‌هگذاریخارجی پسازبرجام را‪ ۵.۵‬میلیارد‬ ‫راهنمای عملی خوبی است‪ .‬سرمای ‌‌هگذاران براساس‬ ‫حمایت ازحقوق مالکیت فکری‪ ،‬موجب تداوم حضور‬
‫دلار اعلام کرد‪ .‬ورود بیش از ‪ ۱۲‬میلیارد دلار سرمای ‌ه‬ ‫این گزارش علاقه و تمایل خود را برای سرمای ‌‌هگذاری‬
‫مستقیم خارجی به کشورمان در سال ‪ ۲۰۱۶‬باعث شد‬ ‫بروز می دهند‪ .‬عمده این موسسات بی ‌‌نالمللی در‬ ‫سرمای ‌‌هگذاران خارجی در کشور میزبان م ‌‌یشود‪.‬‬
‫نام ایران در فهرست برتری ‌نهای جذب سرمایه خارجی‬ ‫کشورهای توسع ‌‌هیافته ایجا ‌‌دشده و مولف ‌‌ههای متعددی‬ ‫الزامات زیرساختی‪ :‬در این گروه اغلب مجموعه‬
‫منطقه خاورمیانه قرار گیرد‪ .‬با اجرایی شدن برجام در‬ ‫از شاخ ‌صهای اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و سیاسی را مطالعه‬ ‫عواملی مورد بررسی قرار م ‌‌یگیرند که ب ‌‌هنوعی بیانگر‬
‫سال ‪ 2015‬و با تمایل شرکت های خارجی جهت حضور‬ ‫م ‌‌یکنند و نتایج بررس ‌‌یهای خود را به صورت طبق ‌‌هبندی‬ ‫تفاو ‌تهای کشورها از نظر جغرافیایی (فضایی)‬
‫در ایران‪ ،‬روند رو به رشد میزان سرمای ‌‌هگذاری مستقیم‬ ‫هستند‪ .‬در این مورد م ‌‌یتوان به موقعیت ترانزیتی‬
‫خارجی دوباره آغاز شد؛ به طوری که درست یک سال‬ ‫شده ارائه م ‌‌یکنند‪.‬‬ ‫کشورها‪ ،‬ساختار منابع معدنی و زیرزمینی کشورها‪،‬‬
‫بعد از توافق برجام میزان سرمای ‌‌هگذاری مستقیم خارجی‬ ‫شاخ ‌‌صهایی از قبیل آزادی اقتصادی و ریسک‬ ‫بحث دسترسی به بازارهای بی ‌ن‌المللی‪ ،‬بحث ادغا ‌‌مها‬
‫با رشدی ‪ 64‬درصدی به ‪ 3‬میلیارد و ‪ 372‬میلیون دلار‬ ‫اقتصادی‪ ،‬درجه آزادی بازار‪ ،‬رقاب ‌‌تپذیری و ب ‌‌یثباتی‬ ‫و ترتیبات منطق ‌ه‌ای‪ ،‬دسترسی به آ ‌‌بهای آزاد و‪...‬‬
‫رسید‪ .‬در آخرین گزارش آنکتاد پیرامون سرمای ‌‌هگذاری‬ ‫اقتصادی از جمله این موارد هستند‪ .‬بنابر گزار ‌‌شهایی‬ ‫اشاره نمود‪ .‬این عوامل تضمی ‌‌نکننده مدت حضور‬
‫مستقیم خارجی که مربوط به سال ‪ 2017‬م ‌‌یباشد‪ ،‬میزان‬ ‫که سازمان همکاری و توسعه اقتصادی تهیه و ارائه‬
‫سرمای ‌‌هگذاری مستقیم خارجی در ایران نسبت به سال‬ ‫م ‌‌یکند‪ ،‬درجه ریسک سرمایه گذاری کشورها عددی‬ ‫سرمای ‌‌هگذاران خارجی در کشور میزبان هستند‪.‬‬
‫‪ 2016‬با رشدی ‪ 49‬درصدی به ‪ 5‬میلیارد و ‪ 19‬میلیون دلار‬ ‫بین ‪ 0‬تا ‪ ۸‬است‪ .‬درجه ریسک صفر یعنی کمترین‬ ‫الزامات فنی‪ :‬این عوامل براساس نظری ‌‌ههای‬
‫رسید‪ .‬در گزارشی که توسط نشریه «فایننشال تایمز»‬ ‫ریسک و درجه ریسک سرمایه گذاری ‪ ۸‬نشا ‌‌ندهنده‬ ‫کلاسیک دربرگیرنده عوامل جغرافیایی‪ ،‬منابع طبیعی‬
‫منتشر شده است‪ ،‬ایران به لحاظ ارزش سرمای ‌ههای‬ ‫و نیروی کار فراوان و ماهر است‪ .‬در گذشته عامل‬
‫خارجی جذ ‌بشده با جذب ‪ 12.2‬میلیارد دلار سرمایه‬ ‫میزان بالاترین ریس ‌ک‌پذیری است‪.‬‬ ‫اصلی ورود سرمایه گذاران خارجی به کشور میزبان به‬
‫مستقیم خارجی‪ ،‬توانست پس از مصر در رتبه دوم جذب‬ ‫با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و اهمیتی‬ ‫شرایطی چون داشتن منابع طبیعی و نیروی کار فراوان‬
‫سرمایه در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا قرار گیرد و‬ ‫که وزارت اقتصاد به مساله جذب سرمای ‌هخارجی‬ ‫ارتبا ‌‌ط دارد‪ ،‬اما جریان سرمای ‌‌هگذار ‌‌یهای گسترده افراد‬
‫همچنین به لحاظ تعداد پروژ‌ههای سرمای ‌هگذار ‌یشده‪ ،‬نام‬ ‫قائل بود بویژه پس از اجرای برجام اقداماتی را برای‬ ‫حقیقی و حقوقی به کشورهای میزبان فاقد منابع‬
‫ایران که یکی از تاز‌هواردهای این فهرست است در جایگاه‬ ‫کاهش ریسک سرمای ‌‌هگذاری در ایران انجام داد‪ .‬با‬ ‫طبیعی‪ ،‬نظری ‌‌ههای موجود در زمینه توجیه جریان‬
‫سرمای ‌‌هها را دچار تغییر نمود و پس از تجربه موفق‬
‫ششم قرار گرفت‪.‬‬ ‫■ ایران در صورت ‌‌ی قادر به جذب‬ ‫کشورهایی چون هند و چین عوامل دیگری در توجیه‬
‫در این میان‪ ،‬سرمایه گذاری در بخش کشاورزی‬ ‫سرمای ‌ه‌های خارجی بیشتر نسبت‬ ‫جریان سرمای ‌‌هگذاری‌های خارجی به کشور میزبان‬
‫برای تولید موادغذایی به عنوان یک عنصر از استراتژی‬ ‫مطرح شدند‪ .‬شاخص ‌‌ههای حمایتی عموما» عناصری‬
‫امنیت غذایی دیده م ‌‌یشود‪ FAO .‬تخمین م ‌ی‌زند برای‬ ‫به کشورهای رقیب باشد‪ ،‬که‬ ‫هستند که در محدود‌‌ههای جغرافیایی خاص یا در‬
‫رفع نیازهای غذایی در سال ‪ ،2050‬اگر کشوری درحال‬ ‫م ‌ی‌بایستی شاخص ‌ه‌های حمایتی‪،‬‬
‫توسعه بخش کشاورزی است‪ ،‬سرمای ‌‌هگذار ‌‌یهای‬ ‫مشو ‌ق‌های بیشتر و نافذتری را ب ‌‌هکار‬ ‫زما ‌‌نهای معینی ارائه م ‌‌یگردند‪.‬‬
‫اضافی علاوه بر سرمای ‌‌هگذار ‌ی‌های سالانه لازم بوده و‬ ‫گیرد‪ .‬دوم‪ ،‬موضوع ثبات و شفافیت؛‬ ‫در مورد شاخص ‌ه‌های حمایتی و ارتباط آن با امنیت‬
‫ظرفیت خود کشورهای درحال توسعه برای پ ُرکردن این‬ ‫سرمای ‌‌هگذاری ذکر دو نکته لازم است؛ نخست‪،‬‬
‫در این خصوص نیز زمین ‌ه‌های‬ ‫تعریف شاخص ‌‌ههای حمایتی در برخی کشورها و‬
‫شکاف محدود است‪.‬‬ ‫افزایش اطمینان و ضریب امنیت‬ ‫عموما ً در محدوده بسیاری از مناطق آزاد‪ ،‬موضوع‬
‫فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصاید و دارایی اخیرا‬ ‫سرمای ‌ه‌گذاری را تسهیل و مزیتی‬ ‫تعریف و تدوین آ ‌‌نها را در کشور ما به یک الزام تبدیل‬
‫اعلام کرد که دهه ‪ 1380‬ابتدای را‌‌هاندازی سازمان‬ ‫کارا در زمینه جذب سرمای ‌ه‌گذاری‬ ‫نمود‌ه‌است‪ .‬همچنین وجود فضای رقابتی در خصوص‬
‫سرمایه‪-‬گذاری در وزارت اقتصاد و دارایی‪ ،‬ایران حدود‬ ‫جذب سرمای ‌‌ههای خارجی ایجاب م ‌‌ینماید در تعریف‬
‫‪ 69‬میلیون دلار سرمایه گذاری خارجی داشت اما این‬ ‫خارجی خواه ‌د‌بود‪.‬‬ ‫شاخص ‌‌ههای حمایتی حرکت رو به جلو و ابداعی رعایت‬
‫میزان در پایان سال ‪ 1396‬به ‪ 12.7‬میلیارد دلار رسید‪.‬‬ ‫شود‪ .‬این بدان معناست که ایران در صورت ‌‌ی قادر به‬
‫احمد جمالی‪ ،‬سرپرست سازمان سرمای ‌‌هگذاری و‬ ‫این حال علیرغم پی ‌شبین ‌یها در جولای ‪ 2017‬بهبودی‬ ‫جذب سرمای ‌ه‌های خارجی بیشتر نسبت به کشورهای‬
‫کم ‌ک‌های اقتصادی و فنی ایران نیز اعلام کرده‪ ،‬مطابق‬ ‫در وضعیت ریسک کشورمان ایجاد نشد و ‪OECD‬‬ ‫رقیب باشد‪ ،‬که م ‌‌یبایستی شاخص ‌ه‌های حمایتی‪،‬‬
‫آمارهای منتشره کنفرانس تجارت و توسعه سازمان‬ ‫همچنان رتبه ‪ 6‬را برای ریسک سرمای ‌هگذاری در ایران‬ ‫مشو ‌ق‌های بیشتر و نافذتری را ب ‌‌هکار گیرد‪ .‬دوم‪ ،‬موضوع‬
‫ملل (آنکتاد) در سال ‪ 96‬میزان سرمایه گذاری خارجی‬ ‫لحاظ کرد و این موضوع در ورود سرمای ‌هگذار به ایران‬ ‫ثبات و شفافیت؛ در این خصوص نیز زمین ‌ه‌های‬
‫به تصویب رسیده در کشور توسط هیات سرمای ‌‌هگذاری‬ ‫تاثیر منفی دارد‪ .‬بسیاری از کارشناسان معتقدند که‬ ‫افزایش اطمینان و ضریب امنیت سرمای ‌‌هگذاری را‬
‫خارجی بیش از ‪ 10‬میلیارد دلار بوده‪ ،‬با این حال رقمی‬ ‫تا وضعیت کسب و کار و مالیا ‌‌تگیری و‪ ...‬در ایران‬ ‫تسهیل و مزیتی کارا در زمینه جذب سرمای ‌‌هگذاری‬
‫بیش از پنج میلیارد دلار جذب شد‌‌هاست‪ .‬وی درباره‬ ‫نابسامان است‪ ،‬نم ‌یتوان چشم‌ امیدی برای بهبود‬
‫آخرین وضعیت جذب سرمای ‌‌هگذاری خارجی گفت‪:‬‬ ‫ریسک سرمای ‌‌هگذاری در ایران داشت و چش ‌مانداز‬ ‫خارجی خواه ‌‌دبود‪.‬‬
‫جذب سرمایه ها بیشتر در حوزه صنعت بوده به طوری‬
‫که از ابتدای امسال تاکنون ‪150‬طرح با سرمای ‌‌هگذاری‬ ‫روشنی در این زمینه وجود ندارد‪.‬‬ ‫پیامدهای سرمایه گذاری خارجی در ایران‬
‫مستقیم حدود ‪ 3.5‬میلیارد دلار توسط هیات‬ ‫جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران‪ ،‬برای‬
‫سه سال متوالی با کاهش مواجه شده و در سال ‪ 2015‬به‬ ‫ریسکبالایسرمای ‌هگذاریدرایرانبهعنوانمه ‌‌مترین‬
‫سرمای ‌‌هگذاری خارجی به تصویب رسید‌ه‌است‪.‬‬ ‫‪ 2050‬میلیون دلار رسید‪ .‬جذب سرمایه خارجی در سال‬ ‫و کلید ‌یترین مانع سرمای ‌هگذاری خارجی در کشور بوده‬
‫با توجه به خروج ترامپ از برجام و بازگشت‬ ‫‪ 2105 ،2014‬میلیون دلار و در سال ‪ 3050 ، 2013‬میلیون‬ ‫است سازمان همکاری و توسعه اقتصادی(‪)OECD‬‬
‫تحری ‌‌مهای یکجانبه آمریکا و تصمیم شرک ‌‌تهای‬ ‫دلار بود‌‌هاست‪ .‬این در حال ‌‌یاست که سرمای ‌‌هگذاری ایران‬ ‫ریسک‌‌گذاری در ایران را همچنان بالا م ‌یداند و این‬
‫خارجی برای ترک ایران احتمالا ً در گزارش سال‬ ‫در خارج از کشور‪ ،‬از ‪ 89‬میلیون دلار در سال ‪ 2014‬به‬ ‫موضوع در ورود سرمای ‌هگذار به کشور تاثیر منفی دارد‪.‬‬
‫آینده آنکتاد پیرامون ‌‌گذاری خارجی‪ ،‬ایران با افت‬ ‫‪139‬میلیون دلار در سال ‪ 2015‬افزایش یافت‪ .‬در حالی‬ ‫ریسک سرمای ‌‌هگذاری کشورها را موسسات بی ‌‌نالمللی‬
‫آنکتاد مجموع سرمای ‌‌هگذاری خارجی در سال ‪ ۲۰۱۶‬را‬ ‫تعیین م ‌‌یکنند‪ .‬معرو ‌‌فترین و مه ‌‌مترین آ ‌‌نها‪ ،‬گزارش‬
‫سرمای ‌‌هگذاری خارجی مواجه خواهدشد‪.‬‬ ‫سازمان همکاری و توسعه اقتصادی است‪ .‬این سازمان‬