Page 19 - راهبردهای نوین بانکداری شماره پنج
P. 19
17 ماهنامه اختصاصی حوزه اقتصادی -شماره پنجم -اسفند ماه 1399
بنا به مراتب ،گزارش ضمن یادآوری تعهدات کشورها ب هگون های است که مانع از دسترسی مردم این کشور به اقلام دیدهبان حقوق بشر
به میثاق بی نالمللی حقوق اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی، مورد نیازشان برای محافظت از خود در برابر ویروس کرونا
خواهان رعایت حقوق و تکالیف خاص حقوق اقتصادی و سازمان دیدهبان حقوق بشر در اکتبر سال 2019گزارشی
نم یشود». پنجاه‌‌وپنج صفح های تحت عنوان «فشار حداکثری؛
حقوق بشری از سوی دول تهای متعاهد است. مفاد گزارش مزبور مبیّن این موضوع است که دیدهبان تحریم‌های اقتصادی ایالا تمتحده آسیبی بر حق بر
حقوق بشر در قضیه تحری مهای ایران در مقایسه با سایر سلامتی ایرانیان» منتشر کرد .این گزارش عنوان م یدارد:
نتیجه سازمان‌های بین‌المللی بیشتر بر نقض قواعد بنیادین حقوق «تحریم‌های ثانویه» ایالا تمتحده مبادلات مالی و تجاری
بشر از جمله حق بر سلامتی و حقوق اقتصادی شهروندان نهادهای غیرآمریکایی با ایران را هم هدف قرار م یدهد .اگرچه
در پایان ،از آنچه در این نوشتار مذکور افتاد استنتاج‌های کشورمان توجه دارد .گزارش در ادامه می افزاید « :با امعان ایالا تمتحده کم کهای بشردوستانه را از «رژیم تحریم»
ذیل ب هدست م یآید. نظر به اینکه میثاق بی نالمللی حقوق اقتصادی ،اجتماعی و معاف ساخت .لیکن دامنه تحری مهای علیه بانک‌های
فرهنگی از سوی دولت ایران تصویب و دولت آمریکا آن را ایران با لحن تهاجمی مقامات آمریکا گسترش یافت و به
.1تحریم‌های اقتصادی یکجانه و چندجانبه بدون لحاظ امضاء نمود‌هاست ،بیانگر تعهدات دول تها نسبت به رعایت، شدت توان مالی ایران در واردات کالاهای بشردوستانه در
ضرور تهای بشردوستانه و ملزومات اقتصادی کشور هدف تنگنا قرار داد .پیامدهای تحری مهای مضاعف ایالات‌متحده
تحریم ناقض اصول بنیادین حقوق بشر و حقوق اقتصادی ■ محتوای برخی گزارش‌ها غیرمسجل خواه در سطح بین‌المللی یا غیر آن ،به تهدید جدی حق
کشور نظیر حق بر سلامتی ،حق حیات ،حق بر توسعه و... بوده و از مداقه و عمق مکفی برخوردار بر سلامت ایرانیان و دسترسی به داروهای حیاتی منجر
م یشود .در کانون ضربه مضر در آثار بازگشت تحری مها
محسوب م یشود. نم یباشند و تنها به ذکر رویداد بر ایران در عمل این تحریم‌ها ب هطور گسترده بان کها و
.2گزار شهای سازمان‌های بی نالمللی اقتصادی در تحری مها و ارائه آمار و ارقام اقتصادی مؤسسات تجاری بین‌المللی را از مبادلات تجاری و مالی با
بحث تحری مهای اقتصادی بیشتر حول موضوعاتی همچون مرتبط با آن بسنده م یکنند .این امر ایران بازداشته‌است .تحری مهای ثانویه معافیت تراکن شها
کاهش تولید نفت ،تشدید رکود اقتصادی ،کاهش جذب م یتواند ناشی از علل مختلفی چون مالی بشردوستانه را شامل نم یشود .در بدترین حالت ،عدم
سرمای هگذاری در بخ شهای نفت و گاز ،کاهش درآمدهای محدودیت منابع فنی ،مالی ،ساختار تغییر اوضاع و استمرار این تحریم‌های سلامتی میلیو نها
نفتی ایران و ...تهیه شده‌است ،فارغ از اینکه پیشنهاد، ایرانی را تهید م یکند .بحران کمبود داروها ،برخی داروهای
توصیه و راهکار مناسبی به طرف‌های دخیل در موضوع ارائه و ...این سازمان‌ها باشد. شیمی درمانی بیماران سرطانی ایران را محدود ساخت .این
دهند .چرا که دول تهای تحریم‌کننده یا ائتلاف تحری مها .6كاربرد مجازا تهای اقتصادی از تحری مها بخشی از راهبرد ایالات‌متحده است که شهروندان
اصولا ً تحریم‌های اقتصادی را ب هعنوان ابزار سیاسی جهت سوي آمريكا ،تجاوز آشكار به حق ایرانی از مقامات دولتی بخواهند تا رفتارشان را تغییر دهند.
فشار بر دولت هدف تحریم با هدف تغییر رفتار آن در نظر حاكميت ديگر كشورها و منافع مشروع محافل حقوق بشر آن را دستورکاری برای مجازات جمعی
شرك تها و اتباع آنهاست .اقدامات و تعدی و تجاوز به حقوق اقتصادی ایرانیان تلقی م یکنند.
می‌گیرند. يكجانبه آمريكا در تحريم ايران، این تحری مها مکرر نهادهای مالی ایران را هدف قرار م یدهد.
.3نکته قابل‌تأمل و مثبت این برخی از گزار شها ،طرح ناقض اصل همزيستي مسالم تآميز پیشتر وزارت خزانه‌داری ایالات متحد دسترسی ایران را به
مسأله عادلان هبودن این تحری مها و منع رنج انسان‌های بازارهای مالی جهان را بواسطه تحریم حدود 20نهاد ایرانی
بیگناه است .با طرح این سوال که آیا ماهیت تحری مها و دولتهاست كه منوط به محترم
گستره اعمال آنها عادلانه است یا خیر؟ درصدد مخدوش شمرده‌شدن اصول اساسي حقوق محدود ساخت».
ساختن مبناء و اساس این تحری مها هستند .به‌علاوه بين‌الملل يعني حقوق دول تها، شایان ذکر است در راستای گزارش مزبور« ،کنت راث»،
گزار شها بر اهتمام لازم به رعایت اصول بنیادین حقوق بشر عد ممداخله ،همكاري و دوستي مدیر اجرایی دیدهبان حقوق بشر گفت« :اینکه دولت
نظیر حق بر سلامتی ،حق بر توسعه ،حق بر محافظت در و احترام به استقلال و يكپارچگی ترامپ سبب م یشود رنج مردم ایران به دلیل دسترسی
سرزميني آنهاست .اقدامات آمريكا نداشتن به تجهیزات پزشکی ضروری که فورا به آنها احتیاج
برابر فقر شدید تأکید دارند. همچنين مغاير با صلح و امنيت دارند ،تشدید شود کاملا ً اشتباه و سنگدلانه است .دولت
.4از نقط هنظر موازین حقوق بی نالملل بشر ،اعمال جهاني ،همبستگی اجتماعی ملت‌ها، آمریکا باید تضمین کند که تحری مهای اقتصادی علیه ایران
تحری مها اقتصادی نوعی مجازات جمعی ملت و دولت حق تعيين آزادانه سرنوشت و دست
ایران خواهد بود چرا که بدون ملاحظات بشردوستانه صرفا ً نيازيدن به زور در روابط بي نالمللی در
براساس اهداف سیاسی وضع و اعمال شد‌هاند .محروم پرتو منشور سازمان ملل متحد
ساختن ملت ایران از دسترسی به اقلام مورد نیاز حیاتی خود
از جمله داور و غذا و ...ناقض حقوق اقتصادی ایرانیان تلقی است.
م یشود. حمایت از حق کامل بهره‌مندی افراد از عالی‌ترین استاندارد
.5همان‌طور که پیشتر گفته‌شد محتوای برخی گزار شها سلامت جسمی و روحی د‌ردسترس م یباشد و به همان
غیرمسجل بوده و از مداقه و عمق مکفی برخوردار نم یباشند میزان به حیات با استاندارد مناسب شامل دسترسی افراد به
و تنها به ذکر رویداد تحری مها و ارائه آمار و ارقام اقتصادی غذای مکفی و بهداشت لازم متعهد شدند .همچنین طرفین
مرتبط با آن بسنده م یکنند .این امر م یتواند ناشی از علل این معاهده در جهت تحقق پیشرفت این حقوق از طریق
مختلفی چون محدودیت منابع فنی ،مالی ،ساختار و ...این ابزارهای مناسب و حداکثر منابع موجود ملزم گردیدند.
یک کشور یا ائتلافی از کشورها تحریم اقتصادی به کشور
سازما نها باشد. دیگر تحمیل م یکنند ناگزیر و لاجرم بایستی اثر آن را بر
.6كاربرد مجازا تهای اقتصادی از سوی آمریكا ،تجاوز روی جمعیت انسانی متأثر از این تحریم ها را محاسبه و
آشكار به حق حاكمیت دیگر كشورها و منافع مشروع
شركت‌ها و اتباع آنهاست .اقدامات یكجانبه آمریكا در تحریم لحاظ نمایند».
ایران ،ناقض اصل همزیستی مسالمت‌آمیز دولتهاست كه
منوط به محترم شمرده‌شدن اصول اساسی حقوق بی نالملل
یعنی حقوق دول تها ،عد ممداخله ،همكاری و دوستی و
احترام به استقلال و یكپارچگی سرزمینی آنهاست .اقدامات
آمریكا همچنین مغایر با صلح و امنیت جهانی ،همبستگی
اجتماعی ملت‌ها ،حق تعیین آزادانه سرنوشت و دست
نیازیدن به زور در روابط بین‌المللی در پرتو منشور سازما ن
ملل متحد است.
*منابع در دفتر نشریه موجود است.
