Page 6 - راهبردهای نوین بانکداری شماره چهار
P. 6
ماهنامه اختصاصی حوزه اقتصادی -شماره چهارم 6
سخن مدیر مسؤول
دکتر نادعلی بای /دکترای روابط بین الملل * دکتر سپهدار رهنما
آیا اقتصاد ایران در سال 2020 راهکارهایخنث یسازی
از رکود خارج خواهدشد؟ اثرات تحریم بانک مرکزی
بانـک جهانـی ( )WBدر گـزارش اخیـر بـه روز شـده خـود ،پی شبینـی کرد‌هاسـت تحری مهـــای ظالمانـــه آمریـــکا چنـــد ســـالی اســـت روز بـــه روز در حـــال تشـــدید
کـه اقتصـاد ایـران در سـا لهای ( 2019-2020پایـان ،)1398تـا 8.7درصـد بـه خاطـر شـــدن اســـت و هـــر روز ابعـــادی جدیـــد از ایـــن فشـــارها مشـــخص م یشـــود.
شـو کهای خارجـی وارده بـر تولیـد نفـت و گاز ،کوچـک و منقبـض شـود .کاهـش
ناگهانــی صــادرات ،از پایــان معافی تهــای ایــالات متحــده بــه واردکننــدگان عمــده تحریــم جدیــد آمریــکا فشــارهای شــدید به‌خصــوص بــر بانــک مرکــزی ایــران،
نفـت ایـران و تشـدید محدودیت‌هـای بخـش بانکـی بـه عـاوه تحری مهـای جدیـد نمونـ های آشـکار از اعمـال آخریـن فشـارهای آمریکاسـت کـه مسـتقیما منافـع مـردم
وضــع شــده بــر بخ شهــای پتروشــیمی ،فلــزات ،معــادن و کشــت یرانی ،نشــات را نشـانه گرفتـه اسـت .بانـک مرکـزی و اصـولا تحریـم بانـک مرکـزی ب هدلیـل نقـش
م یگیــرد .وخامــت پیش‌بین یشــده در رشــد اقتصــادی بــه ایــن معناســت کــه تــا آن در تبـادلات خارجـی به‌خصـوص در بحـث واردات غـذا ،دارو و ، ...تلاط مهایـی
پایــان ســال ،2019-2020حجــم اقتصــاد بــه انــدازه 90درصــد دو ســال گذشــته در معیشــت و نــرخ ارز و عــدم ثبــات اقتصــادی کشــور دربــر خواهــد داشــت کــه
خواهـد بـود و حـدود 9درصــد حجـم اقتصــاد کوچ کتــر خواهدشــد. اصـولا اخلاقـی و مشـروع نبـوده و نبایـد اجـرا شـود.
رکـود بخـش نفـت بـه همـراه محدودی تهـای تجـارت بی نالمللـی و جریـان تحری مهـــای شـــدید بانکـــی و نفتـــی کـــه آمریـــکا ب هشـــدت روی آن پافشـــاری
سـرمایه‌گذاری ،ب هصـورت منفـی فعالیـت اقتصـادی در بخ شهـای کلیـدی غیر نفتی م یکنـد ،بـا هـدف فروپاشـی اقتصـادی ایـران و رضایـت مخالفـان قـدرت منطقـ های
از جملـه بخ شهـای خودروسـازی ،ماشـی نآلات ،و سـاخت و سـاز را تحـت تاثیـر قـرار
داد‌هاسـت کـه بـا چال شهـای زنجیـره تامیـن و هزین ههـای عملیاتـی بالاتـر مواجـه ایــران در راســتای منافــع آمریــکا اســت .
ترامــپ رئیــس جمهــور آمریــکا بارهــا اعــام کــرده کــه به‌جــای توســل بــه جنــگ
هسـتند. نظامــی ،تحریــم کارســاز اســت و بانــک مرکــزی ایــران را بــه حمایت‌هــای مالــی از
به‌هرحـال ،کاهـش هم‌زمـان در واردات ،بخشـی از فشـار رو بـه پاییـن بـر تـراز حــزب الله لبنـان و دیگــر گرو‌ههـای مقاومــت متهـم کــرده و مدعـی اســت صنــدوق
تجـاری و حسـاب جـاری را ،تعدیـل خواه دکـرد .پی شبینـی م یشـود مخـارج واقعـی توســـعه ملـــی و بانـــک مرکـــزی ایـــران بـــه جـــای تامیـــن رفـــاه مـــردم ،بـــه عوامـــل
دولـت نیـز بـه میـزان 5.4درصـد در مقایسـه بـا دور قبلـی تحری مهـای صـادرات نفت تروریسـتی خدمـات مـی دهـد و بـا ایـن اتهـام روز بـه روز فشـارهای خـود را بیشـتر
در سـالهای 2012-2013بـا سـرعت کاهـش یابـد .بـرآورد م یشـود کـه کسـری بودجه
تـا حـدود 5.6درصـد تولیـد ناخالـص داخلـی در سـال 2019-2020بـه بیـش از 30 و تحریـــم هـــا را گزند‌هتـــر کرد‌هاســـت.
درصـد (برابـر بـا 63درصـد در سـال )2002-2003کـه منبـع مسـتقیم بودجـه دولـت
از فروش نفت و گاز اسـت ،تشـدید شـود .کاهش مالیات بر درآمد به خاطر کاهش پیشـنهاداتی جهـت خنثی‌سـازی و کاهـش تاثیـر تحریـم بانـک مرکـزی بـه شـرح
فعالیـت اقتصـادی ،تاثیـر منفـی بـر درآمدهـای کنونـی خواهـد داشـت و احتمـالا ً ذیـل م یتـوان ارائـه کـرد:
باعـث کاهـش هزینه‌هـای سـرمای های کـه در بودجـه در سـالهای اخیـر نسـبتا تحقـق
.1ایجـاد تعامـات بیشـتر بـا کشـورهایی همچـون چیـن ،هنـد ،ترکیـه ،روسـیه
نیافتـه ،خواهدشـد. و حـذف دلار از معامـات خارجـی ایـران.
نـرخ تـورم شـاخص مصرف‌کننـده در مـی ۲۰۱۹بـه خاطـر تشـدید ناطمینانی‌هـای
اقتصـادی ،انتظـارات تورمـی و کاهـش شـدید ارزش ریـال ،در 12مـاه گذشـته ،به اوج .2تشـکیل و انعقـاد پیمان‌هـای پولـی چنـد جانبـه و پرهیـز از اسـتفاده سـوئیفت
۵۲درصـدی رسـید .بیـکاری در اقتصـاد ایـران همچنـان در سـطح بـالای ۱۱درصـد و اسـتفاده از یـک شـبک ه بی نالمللـی دیگـری جهـت مبـادلات و تعامـات بانکـی.
قـرار دارد ،و در گـزارش «بان کجهانـی» نـرخ فقـر بـا معیـار درآمـد روزانـه بـالای ۵دلار
.3کنتـرل نـرخ ارز در بـازار آزاد .یکـی از فشـارهایی کـه معمـولا در زمـان تحریـم
ارزیابـی می‌شـود. بانـک مرکـزی متصـور اسـت عـدم تعـادل و افزایـش نـرخ ارز اسـت .دولـت و بانـک
چشـ مانداز میا نمـدت اقتصـادی همچنـان چال شبرانگیـز خواهـد بـود .مبنـای مرکـزی ب هشـدت روی ایـن موضـوع حسـاس باشـد و بـازار ارز را کنتـرل نمایـد و بـه
اصلـی ایـن پی شفـرض ،بـر اسـاس اسـتمرار صـادرات روزانه متوسـط حـدود 500هزار
بشـکه نفـت در سـال 2019-2020و سـالهای پـس از آن قـرار دارد .در دوره دو هیـچ وجـه اجـازه افزایـش نـرخ ارز را ندهـد .
سـال بعـد 2020-2021و ، 2021-2022پی شبینـی م یشـود کـه اقتصـاد ایـران سـالانه .4اجرای یســـازی قانـــون بهبـــود فضـــای کســـب و کار جهـــت تحـــرک بخـــش
0.5درصـد رشـد داشـته باشـد کـه میـزان کـم امـا قاب لتوجهـی اسـت .در حال یکـه خصوصـی و اقتصـاد کشـور و جلوگیـری از قاچـاق کالا کـه متاسـفانه یکـی از دلایـل
رکـود اقتصـادی کشـور اسـت ،چـون بخـش بزرگـی از فضاهـای داخلـی را تصاحـب
مـی کنـد و تقاضـای بـرای ارز را افزایـش مـی دهـد .مبـارزه بـا قاچـاق کالا ،بـه بانـک
مرکــزی در کنتــرل قیمــت ارز نیــز م یتوانــد کمــک کنــد.
