به گزارش راهبرد بانک، سهام عدالت یکی از طرح‌های بزرگ اقتصادی کشور بود که با هدف حمایت از اقشار کم‌درآمد جامعه اجرا شد. حالا پس از گذشت چندین سال و آزادسازی این سهام، بسیاری از مشمولان با این سوال مواجه‌اند: چگونه می‌توان سهام عدالت را فروخت؟ آیا امکان خرید آن وجود دارد؟ و بهترین روش برای انجام این کار کدام است؟ در سال ۱۴۰۴، با وجود تغییرات متعدد در سامانه‌ها، قوانین و فرآیندها، بسیاری از افراد هنوز سردرگم هستند و اطلاعات دقیق و بروزرسانی‌شده‌ای در دسترس ندارند. اگر شما هم قصد فروش یا آشنایی با نحوه خرید سهام عدالت را دارید، این راهنما دقیقاً برای شماست. در این مقاله، راهنمای فروش سهام عدالت را بررسی می‌کنیم، از نحوه فروش گرفته تا قیمت سهام عدالت ۱۴۰۴ و تفاوت ارزش برگه‌های ۵۰۰ هزار تومانی و ۱ میلیون تومانی؛ به سوالات پرتکرار پاسخ می‌دهیم تا با دیدی باز تصمیم بگیرید.
سهام عدالت، طرحی بود که در سال ۱۳۸۵ با هدف توسعه عدالت اقتصادی و افزایش سهم مردم در دارایی‌های دولتی آغاز شد. در این طرح، بخشی از سهام شرکت‌های بزرگ دولتی به‌صورت اقساطی و با تخفیف ویژه در اختیار اقشار کم‌درآمد جامعه قرار گرفت.
توانمندسازی اقتصادی مردم
کاهش فاصله طبقاتی
گسترش مالکیت عمومی
در اردیبهشت ۱۳۹۹، پس از سال‌ها انتظار، دولت تصمیم گرفت که سهام عدالت را آزادسازی کند. به‌این معنا که مشمولان می‌توانند بین دو روش مالکیت انتخاب کنند:
روش مستقیم: فرد می‌تواند سهام را در پرتفوی بورسی خود مدیریت و در صورت تمایل بفروشد.
روش غیرمستقیم: سهام فرد در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی باقی می‌ماند و مدیریت آن به این شرکت‌ها واگذار می‌شود.
در حال حاضر، سهام عدالت بخشی از دارایی‌های قابل معامله در بورس محسوب می‌شود، اما همچنان محدودیت‌هایی برای خرید و فروش آن وجود دارد:
امکان فروش کامل سهام هنوز فراهم نشده و فروش به‌صورت تدریجی و محدود انجام می‌شود.
خرید مستقیم سهام عدالت برای افرادی که مشمول نیستند، همچنان قانونی و رسمی نیست، اما بازارهای غیررسمی و خطرناک در این زمینه فعال شده‌اند.
ارزش این سهام به‌شدت وابسته به شرایط بازار بورس و قیمت سهام شرکت‌های دولتی است.
پس از آزادسازی سهام عدالت در سال ۱۳۹۹، دولت به مشمولان اجازه داد از میان دو روش مدیریت سهام خود یکی را انتخاب کنند: مستقیم یا غیرمستقیم. انتخاب این روش‌ها، مستقیماً بر نحوه فروش سهام تأثیر می‌گذارد. در این بخش، هر دو روش را با جزئیات بررسی می‌کنیم تا بتوانید تصمیم درستی بگیرید.
اگر در زمان آزادسازی سهام، گزینه «مدیریت مستقیم» را انتخاب کرده‌اید، مالکیت سهام شرکت‌های بورسی به‌صورت مستقیم به نام شما ثبت شده و می‌توانید شخصاً برای فروش آن اقدام کنید.
ثبت‌نام و احراز هویت در سامانه سجام
افتتاح حساب در یک کارگزاری معتبر (مثل آگاه، مفید، فارابی و…)
دسترسی به پرتفوی سهام عدالت در سامانه کارگزاری
ثبت درخواست فروش (جزئی یا کامل)
انتظار برای فروش خودکار توسط کارگزاری در اولین فرصت مجاز
واریز وجه به حساب بانکی ثبت‌شده در سجام
نکته: شما نمی‌توانید مستقیماً سهام را خودتان در بازار بفروشید؛ کارگزاری‌ها این کار را با رعایت محدودیت‌های سازمان بورس انجام می‌دهند.
اگر گزینه «مدیریت غیرمستقیم» را انتخاب کرده‌اید یا هیچ انتخابی نکرده‌اید، سهام شما تحت مدیریت شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی قرار گرفته است.
ابتدا باید واحدهای سرمایه‌گذاری استانی در پرتفو شما قابل معامله شوند.
سپس می‌توانید مانند سایر صندوق‌های بورسی (ETF)، این واحدها را از طریق سامانه معاملات آنلاین یا اپلیکیشن‌های بورسی به فروش برسانید.
⚠️ هشدار: بسیاری از کاربران تصور می‌کنند سهام عدالت‌شان قابل فروش نیست، در حالی‌که دلیل آن انتخاب روش غیرمستقیم و عدم آشنایی با نحوه معامله واحدهای استانی است.
نکته تکمیلی: فروش سهام عدالت به‌صورت مرحله‌ای انجام می‌شود و زمان دقیق فروش و واریز وجه ممکن است بسته به شلوغی سامانه‌ها، شرایط بازار و سیاست‌های کارگزاری متفاوت باشد. اگر عجله دارید، حتماً از روش مستقیم با کارگزاری‌های معتبر استفاده کنید و از صحت اطلاعات حساب بانکی و هویتی‌تان مطمئن شوید.
اگر روش مستقیم را برای مدیریت سهام عدالت انتخاب کرده‌اید، می‌توانید از طریق سامانه‌های معاملاتی کارگزاری‌ها، سهام خود را به‌فروش برسانید. در این آموزش، قدم‌به‌قدم نحوه فروش سهام عدالت از طریق کارگزاری مفید را توضیح می‌دهیم:
پیش‌نیاز هرگونه فعالیت بورسی، ثبت‌نام در سامانه سجام (سجام.ir) و احراز هویت آنلاین یا حضوری است.
وارد سجام شوید
اطلاعات هویتی و بانکی خود را وارد کنید
کد پیگیری دریافت کرده و احراز هویت را انجام دهید
نکته مهم: اگر در سجام ثبت نام نشده‌اید، می‌توانید از طریق کارگزاری مفید به‌صورت مستقیم هم ثبت نام کنید.
به آدرس https://emofid.com بروید و ثبت‌نام کنید:
اطلاعات هویتی‌تان به‌طور خودکار از سجام دریافت می‌شود
حساب کاربری مفید به‌نام شما فعال خواهد شد
اپلیکیشن «ایزی‌تریدر» را نصب کنید یا از نسخه تحت وب استفاده نمایید
وارد easytrader.emofid.com شوید
با نام کاربری و رمز عبورتان وارد حساب شوید
از منوی سمت راست، روی گزینه “سهام عدالت” کلیک کنید
در این بخش می‌توانید:
فهرست شرکت‌های حاضر در سبد سهام عدالت خود را ببینید
ارزش لحظه‌ای سهامتان را مشاهده کنید
وضعیت فروش و واریزهای قبلی را بررسی کنید
روی دکمه “درخواست فروش” کلیک کنید
دو گزینه دارید:
فروش ۳۰٪ از دارایی
فروش ۶۰٪ از دارایی (در صورت مجاز بودن)
حساب بانکی تأییدشده‌تان را انتخاب کنید
اطلاعات را تأیید و ارسال کنید
توجه: کارگزاری، سهام شما را در اولین فرصت مجاز به فروش می‌رساند. ممکن است فرایند فروش و واریز وجه چند روز تا چند هفته زمان ببرد.
در همان صفحه سهام عدالت، می‌توانید:
وضعیت درخواست فروش خود را ببینید
مبلغ واریزشده به حساب را بررسی کنید
در صورت نیاز، پشتیبانی مفید را از طریق چت یا تماس پیگیری نمایید
فقط از سایت و اپلیکیشن‌های رسمی استفاده کنید
اطلاعات بانکی‌تان را از طریق پنل مفید یا سجام به‌روز کنید
فریب سایت‌ها یا افراد واسطه را نخورید؛ فروش سهام عدالت نیازی به پرداخت هزینه ندارد
یکی از پرتکرارترین سوالات کاربران در سال‌های اخیر این است: «آیا می‌توان سهام عدالت خرید؟» یا «چطور برای فرزندان یا سایر اعضای خانواده سهام عدالت بخریم؟»
پاسخ کوتاه: در حال حاضر، خرید سهام عدالت به‌صورت رسمی و قانونی امکان‌پذیر نیست.
سهام عدالت، یک طرح دولتی حمایتی بود که از سال ۱۳۸۵ تا حدود ۱۳۸۸ به‌صورت مرحله‌ای و صرفاً برای اقشار خاص و دهک‌های درآمدی پایین تخصیص داده شد. پس از آن، ثبت‌نام جدید برای سهام عدالت متوقف شد و تنها افراد مشمول آن زمان صاحب این سهام هستند.
برخلاف برخی شایعات در فضای مجازی یا شبکه‌های اجتماعی، هیچ سامانه‌ای برای ثبت‌نام یا خرید رسمی سهام عدالت فعال نیست. هرگونه ادعایی در این زمینه (از طریق سایت‌ها یا افراد ناشناس) غیرقانونی، کلاهبرداری و خطرناک است.
🚨 هشدار: پیامک‌هایی با عنوان «فرصت دوباره ثبت‌نام سهام عدالت» یا «خرید فوری سهام عدالت با تخفیف» جعلی هستند. هرگز اطلاعات شخصی یا بانکی خود را در اختیار این منابع قرار ندهید.
در حال حاضر، هیچ برنامه‌ای برای اعطای سهام عدالت به متولدین جدید یا افراد جامانده از طرح اولیه در دستور کار نیست. البته گاهی در مجلس یا نهادهای اجرایی بحث‌هایی درباره مرحله دوم سهام عدالت یا تخصیص جدید برای دهک‌های خاص مطرح می‌شود، اما تا امروز (اردیبهشت ۱۴۰۴) این طرح‌ها اجرایی نشده‌اند.
اگر قصد سرمایه‌گذاری در بازار بورس دارید، می‌توانید به‌جای سهام عدالت، روی صندوق‌های سرمایه‌گذاری دولتی (ETF) یا سهام شرکت‌های بورسی مشابه با سبد سهام عدالت سرمایه‌گذاری کنید. این روش‌ها قانونی، امن و شفاف هستند.
در این بخش، به پرتکرارترین سؤالات کاربران در مورد سهام عدالت پاسخ می‌دهیم تا ابهامات شما برطرف شود:
خیر. از سال ۱۳۸۸ تاکنون ثبت‌نام جدیدی برای سهام عدالت انجام نشده و هیچ طرح رسمی برای مرحله دوم در حال اجرا نیست.