وزارت امور خارجه انگلیس اعلام کرد ‘جرمی هانت’ به‌عنوان اولین وزیر امور خارجه یک کشور غربی پس از خروج آمریکا از برجام، روز دوشنبه به‌منظور دیدار با محمدجواد ظریف همتای ایرانی خود و با دستور کار بررسی آینده برجام، مسائل منطقه‌ای و چندجانبه راهی تهران می‌شود.
به گزارش راهبرد بانک، به گزارش وزارت خارجه انگلیس، هانت پیش از انجام این سفر، برجام را بخش مهمی از ثبات خاورمیانه خواند که ‘بقاء آن مستلزم پایبندی صددرصدی اعضاء به این توافق است.’
وی تصریح کرد مادامی‌که ایران به این توافق پایبند باشد، لندن نیز به تعهداتش وفادار خواهد بود.
این برای اولین بار است که هانت پس از تصدی وزارت امور خارجه انگلیس به ایران سفر می‌کند. پیش از او « بوریس جانسون» وزیر مستعفی انگلیس که تیرماه گذشته در اعتراض به طرح نخست‌وزیر برای خروج از اتحادیه اروپا از مقام خود کناره‌گیری کرد، تلاش زیادی را به خرج داد تا کاخ سفید را برای ماندن در برجام متقاعد کند.
در همین رابطه وی آبان سال گذشته و درست یک هفته پیش از اعلام خروج آمریکا از برجام به واشنگتن سفر کرد تا در رایزنی با نمایندگان کنگره و مقام‌های ارشد این کشور، مانع خروج آمریکا از برجام شود.
با این‌حال «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا ۱۸ اردیبهشت‌ماه گذشته تحت تأثیر فشار لابی صهیونیسم خروج این کشور از برجام را اعلام کرد و چهاردهم آبان، دوره تازه تحریم‌های ضد ایرانی را که عمدتاً صادرات نفت ایران، صنایع هوایی، کشتیرانی و بانکی را شامل می‌شود به اجرا گذاشت.
سایر کشورهای امضاکننده برجام یعنی انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و روسیه ضمن محکوم کردن خروج این کشور از این توافق چندجانبه بین‌المللی، تأکید کردند که به برجام پایبند مانده و از تجارت شرکت‌هایشان با ایران حمایت می‌کنند.
در راستای مقابله با تحریم‌های غیرقانونی آمریکا علیه ایران، اتحادیه اروپا ضمن فعال کردن قانون انسداد برای حمایت از فعالیت شرکت‌های خود در ایران، اعلام کرد که سازوکار مالی برای ادامه تجارت شرکت‌های خارجی با ایران و فروش نفت ایران و امکان مبادله تجاری ایران با جهان ارائه می‌کند.
وزیر امور خارجه انگلیس هم‌زمان با آغاز دور دوم تحریم‌های آمریکا در گفت‌وگوی تلفنی با محمدجواد ظریف ضمن تأکید بر پایبندی لندن و سایر اعضای برجام به این توافق، لزوم اتخاذ و اجرای فوری سازوکارهای ویژه اروپا را برای تداوم همکاری‌های اقتصادی با ایران مورد تأکید قرارداد.
از این منظر به نظر می‌رسد که موضوع سازوکار ویژه مالی SPV اروپا برای تضمین منافع اقتصادی ایران از برجام و دیگر اقدامات اروپا در این راستا از جمله مسائلی باشد که در سفر وزیر خارجه انگلیس به تهران بحث و تبادل‌نظر خواهد شد.
«الیستر برت» معاون امور خاورمیانه وزیر خارجه انگلیس که تاکنون در چارچوب گفت‌وگوهای ایران و انگلیس چندین سفر به تهران داشته، هفته پیش به خبرنگار ایرنا در لندن گفت: ما با سایر اعضای برجام گفت‌وگو کرده‌ایم تا راهی برای امکانات مالی و تسهیل فعالیت‌های بانکی پیدا کنیم. به نظرم ما با تهران در موردعلاقه خودمان به این کار، روراست بوده‌ایم. البته کار آسانی نیست و مستلزم فعالیت‌های فنی بسیار است به همین خاطر متخصصان امور مالی تلاش می‌کنند تا سازوکاری قابل‌اعتمادی را ایجاد کنند.
وی افزود: ما همچنین با قانون مسدودسازی اتحادیه اروپا که به شرکت‌های اروپایی امکان می‌دهد بدون محدود شدن توسط عناصر مربوط به تحریم‌های ایران تجارت کنند، همکاری کرده‌ایم. باید اضافه کنم که همچنان اهمیت دارد درحالی‌که ما روی این موضوع فعالیت می‌کنیم، ایران نیز به پایبندی خود به تعهداتش ادامه دهد.
اگرچه انگلیس به دلیل تحولات پرحرارت خروج از اتحادیه اروپا، به‌ویژه بالا گرفتن اختلافات داخلی بر سر پیش نویس برگزیت که هفته گذشته منجر به استعفای دو وزیر و چند تن دیگر از اعضاء کابینه شد، گزینه مطلوبی برای میزبانی سازوکار ویژه مالی با ایران نیست، اما سفر وزیر امور خارجه انگلیس به تهران گام مهمی در راستای بررسی راهکارهای عملی این مساله به شمار می رود.
چنانچه سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان که به‌تازگی برای گفت‌وگو با مقام‌های اروپایی به ایتالیا و اسپانیا سفرکرده است به ایرنا گفت: این‌یک واقعیت است که آمریکایی‌ها در حال تهدید اروپایی‌ها هستند که اگر بخواهند با ایران برای مقابله با تحریم‌ها کار بکنند ، آن‌ها را تحریم خواهند کرد .این خلاف حاکمیت کشورهای اروپایی است و آن‌ها باید تصمیم بگیرند برای حفظ حاکمیت و اعتبار خودشان اقداماتی را اتخاذ بکنند.
** بررسی تحولات منطقه‌ای
سفر وزیر خارجه انگلیس به ایران درست یک هفته پس‌ازآن صورت می‌گیرد که وی به‌منظور گفت‌وگو درباره بحران انسانی در یمن و تحولات مربوط به قتل جمال خاشقچی روزنامه‌نگار منتقد سعودی راهی عربستان و امارات شد.
قتل خاشقچی در کنسولگری عربستان در ترکیه، فشار زیادی را در داخل بر دولت انگلیس گذاشته تا روابط خود با ریاض را به‌ویژه در حوزه همکاری‌های تسلیحاتی، کاهش دهد.
این روزنامه‌نگار سعودی دوم اکتبر(دهم مهرماه) برای انجام امور مربوط به ازدواجش وارد کنسولگری عربستان در استانبول و در آنجا کشته شد.
رژیم عربستان ادعا می‌کند خاشقچی درنتیجه کشمکش و درگیری در کنسولگری این کشور به قتل رسیده است؛ بااین‌حال روزنامه واشنگتن‌پست شنبه گذشته گزارش داد، آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) به این نتیجه رسیده که «محمد بن سلمان» دستور ترور وی را صادر کرده است.
وزیر امور خارجه انگلیس پس از بازگشت از سفر به خاورمیانه ابراز امیدواری کرد که روند محاکمه عاملان قتل خاشقچی در آینده نزدیک محقق می شود.
او همچنین به‌تازگی اعلام کرد که از طریق شورای امنیت سازمان ملل متحد برای پایان دادن به جنگ علیه یمن تلاش خواهد کرد. گزارش ها حاکی است لندن و واشنگتن روی پیش‌نویس قطعنامه‌ای درباره پایان جنگ در یمن کار می‌کنند.
این تحولات در کنار فشار جامعه جهانی بر ریاض در رابطه با پرونده قتل ‘جمال خاشقچی’ نشان می‌دهد که مسائل ژئوپلیتیک در خاورمیانه، آبستن تغییرات قابل‌توجهی است که جریان آن، نقش ایران به‌عنوان بازیگری مهم از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
چنانچه «الیستر برت» شهریور گذشته در جریان آخرین سفرش به تهران در دیدار با « سید کمال خرازی » رئیس شورای راهبردی روابط خارجی اذعان داشت: ما به دنبال اعتمادسازی با ایران و تقویت همکاری‌های دوجانبه هستیم و بر تداوم گفتگو و ارتباطات پارلمانی برای ایجاد اعتماد متقابل تأکیدداریم.
برت بابیان اینکه ایران شناخت خوب و تجربه طولانی در منطقه دارد و می‌تواند در حل بحران‌ها در منطقه کمک کند، اضافه کرد: ما در مقایسه با آمریکا، شناخت بیشتری از منطقه داریم و برای پایان دادن به بحران‌ها آماده همکاری هستیم.
بررسی تحولات مربوط به سوریه و وضعیت ایرانیان دو تابعیتی از دیگر مسائلی است که بر اساس اعلام وزارت امور خارجه انگلیس، در جریان سفر هانت به تهران موردبررسی قرار خواهد گرفت.
منبع: ایرنا