به گزارش راهبرد بانک، «هاشم داداش پور» معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان در پاسخ به این سوال که وقتی دانشجوی روزانه پس از فارغ التحصیلی باید هزینه تحصیل خود را پرداخت کند، در آن صورت معنای تحصیل رایگان مبتنی بر قانون اساسی چیست؟ گفت: قانونی در سال ۱۳۵۳ مصوب شده است که مبتنی بر آن اعلام شده که آموزش رایگان است. یعنی تحصیل کسی که در دانشگاه‌های دولتی کشور درس می‌خواند، رایگان است، اما مشروط بر اینکه یک تا سه برابر مدت تحصیل خود بسته به منطقه‌ای که در آن قبول می‌شود که می‌تواند منطقه یک، دو یا سه باشد، خدمت ارائه دهند.
رئیس سازمان امور دانشجویان تصریح کرد: چنانچه دانشجویی فارغ التحصیل شد و قرار بود که هزینه تحصیل رایگان خود را به دولت برگرداند، این امر از طریق خدمتی که به کشور ارائه می‌دهد، صورت می‌پذیرد. حالا چنانچه دانشجویی فارغ التحصیل شد، اما تمایلی به کار در کشور نداشت و قصد داشت، به طور مثال در خارج از کشور ادامه تحصیل دهد و کار کند، معنایش این است که شرط ارائه خدمتی که در قانون تحصیل رایگان وجود دارد را رعایت نکرده است.
داداش‌پور افزود: این دسته از دانشجویان اگر خدمتی را ارائه نکرده باشند، مبلغی که برای تحصیل وی در دانشگاه هزینه می‌شود را باید به دانشگاه ارائه دهد و در نهایت بعد از تسویه حساب، مدرکش را می‌گیرد.
وی یادآوری کرد: از طرفی برای دانشجویان گواهی موقت صادر می‌شود تا به محل کار ارائه کنند و مشغول به کار شوند. به مدت ۴ سال البته مبتنی بر مقطع تحصیلی پس از طی این زمان و اثبات شاغل بودن در این مدت می‌تواند به دانشگاه مراجعه کرده و مدرکش را بگیرد.
داداش‌پور در پاسخ به این پرسش که چرا باید چنین رویه‌ای اتفاق بیفتد؟ اظهار کرد: این موضوع، قانون مصوب مجلس است. در این رابطه بین مدرک تحصیلی و تحویل آن و دانشجو سه حالت وجود دارد؛ یا دانشجو فارغ التحصیل شده و کار پیدا می‌کند که در این حالت به مدتی که قانون تعیین کرده در قبال تحصیل رایگان آموزش عالی کار می‌کند و پس از آن مدرک خود را می‌گیرد.
رئیس سازمان امور دانشجویان خاطرنشان کرد: البته یک نکته خیلی مهم دیگر هم وجود دارد؛ اگر ظرف مدت ۶ ماه تا یک سال دستگاه‌های اجرایی کشور که مشخصا مربوط به قانون کار و وزارت کار مربوط می‌شود نتوانند شغل مورد نظر یک دانشجو را تامین کند، بعد از ۶ ماه تا یک سال از طریق وزارت کار اعلام بیکاری خود را می‌گیرد و مصوبه‌ای که در خصوص دریافت مدرک تحصیلی در ازای ارائه خدمت برای چنین فردی وجود دارد، در چنین حالتی منتفی می‌شود.
وی افزود: یعنی فرد فارغ التحصیل ۶ ماه تا یک سال بعد از فارغ التحصیلی چنانچه مشخص شود که وی همچنان بیکار است و نتوانسته هیچ جایی مشغول به کار شود، می‌تواند مدرک تحصیلی خود را به صورت رایگان دریافت کند. این امکان در همه مقاطع تحصیلی برای دانشجویان فراهم است.
داداش‌پور بیان کرد: البته دانشجوی روزانه‌ای که هم اکنون در حال تحصیل است و همزمان کار هم می‌کند یک دانشجوی تمام وقت محسوب می‌شود و نمی‌تواند مشغول به کار بودن قبل و حین از فارغ التحصیلی را به عنوان ارائه خدمت به کشور مطرح کند تا منجر به دریافت مدرک تحصیلی خود شود بلکه ملاک عمل کار کردن افراد بعد از فارغ التحصیلی است.