موافقان و مخالفان تحریم نفت روسیه

کشورهای اتحادیه اروپا در راستای اقدامات جدید علیه مسکو، روز پنج شنبه واردات زغال سنگ روسیه را از اوت ممنوع کردند اما درباره این که آیا باید نفت و گاز این کشور هم تحریم شود، دچار دودستگی شده‌اند.

به گزارش راهبرد بانک، تحریم واردات زغال سنگ روسیه، نخستین تحریم انرژی اتحادیه اروپا علیه مسکو پس از حمله به اوکراین است. مقامات اروپایی می‌گویند این بلوک اکنون در حال بحث درباره تحریم نفت است که واردات آن از روسیه بسیار بزرگتر از واردات زغال سنگ است.

با این حال، همه کشورها با این تحریم‌ها همراه نیستند و بعضی از کشورها مانند آلمان و مجارستان از تاثیر اقتصادی این تحریم‌ها بیم دارند اما کشتار غیرنظامیان در اوکراین، عزم اروپا برای مجازات کرملین را تحکیم کرده است. روسیه منکر هدف قرار دادن غیرنظامیان شده است.

رویترز در گزارشی به بررسی موافقان و مخالفان تحریم نفت روسیه پرداخته است:

موافقان تحریم‌های نفتی

اوکراین و کشورهای اتحادیه اروپا شامل لهستان و لیتوانی خواهان تحریم نفت و گاز روسیه هستند. نفت مهمترین صادرات انرژی روسیه است و ممنوعیت آن، روسیه را از یک منبع درآمد مهم محروم می‌کند. درآمدی که موافقان تحریم‌ها می گویند به تامین هزینه جنگ در اوکراین کمک می‌کند.

قانونگذاران اتحادیه اروپا روز پنج شنبه یک قطعنامه غیرالزام آور برای تحریم فوری واردات انرژی روسیه تصویب کردند. نفت و فرآورده‌های نفتی بیش از یک سوم از درآمدهای صادراتی مسکو در سال میلادی گذشته را تشکیل داد. طبق ارزیابی اندیشکده بروژل، در قیمت فعلی، اروپا روزانه حدود ۴۵۰ میلیون دلار برای نفت و فرآورده‌های نفتی، حدود ۴۰۰ میلیون دلار برای گاز و ۲۵ میلیون دلار برای زغال سنگ روسیه هزینه می‌کند.

در تئوری، تولیدکنندگانی مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی ظرفیت مازاد تولید دارند تا جای نفتی که اروپا از روسیه خریداری می‌کند را بگیرند. تقریبا حدود نیمی از ۴.۷ میلیون بشکه در روز صادرات نفت روسیه، به اتحادیه اروپا می رود. با این حال اوپک پلاس تاکنون در برابر افزایش قابل توجه تولید نفت ایستادگی کرده است.

شرایط هر گونه تحریم نفتی، تعیین کننده حمایت از آن در میان کشورهای اتحادیه اروپا خواهد بود و گزینه‌ها برای انعطاف پذیری شامل دوره عبور – مانند دوره چهار ماهه‌ای که اتحادیه اروپا برای تحریم‌های زغال سنگ روسیه موافقت کرده است – یا تحریم محصولات خاصی مانند ۱۰ درصد از دیزل اروپا که از روسیه می آید، هستند.

بعضی از کشورها تدابیری را پیشنهاد کردند که خرید نفت روسیه را ممنوع نمی‌کند اما بخشی از پرداخت پول آن را بلوکه می‌کند. نخست وزیر استونی هفته گذشته از کمیسیون اروپا خواست سهمی از پرداخت پول اروپا برای سوختهای فسیلی روسیه را ندهد و به جای ارسال به مسکو، در حسابهای شخص ثالث قرار دهد و در واقع تعرفه ای روی چنین وارداتی اعمال کند.

مخالفان تحریم‌های نفتی

آلمان و مجارستان با تحریم نفتی فوری که برلین می‌گوید ثبات اقتصادی و اجتماعی آلمان را به خطر می‌اندازد، مخالف هستند.

روسیه بزرگترین صادرکننده نفت به اروپاست و ۲۶ درصد از واردات نفت این بلوک در سال ۲۰۲۰ را تامین کرد. اروپا حدود یک سوم از انرژی مورد نیازش برای نفت و فرآورده‌های نفتی در بخشهای مختلف از حمل و نقل تا تولید مواد شیمیایی را از روسیه دریافت می کند.

تحریم واردات نفت روسیه قیمتها را که در حال حاضر هم به رکورد بی سابقه‌ای رسیده‌اند را بالاتر می برد. آلمان، سوئد، فرانسه و ایتالیا یارانه‌هایی برای حمایت از مصرف کنندگان در برابر قیمتهای بالای انرژی اعلام کرده‌اند. اقدامی که مورد انتقاد کنشگران اقلیمی قرار گرفته است زیرا به منزله اختصاص یارانه برای سوختهای فسیلی است.

طبق محاسبات موسسه مطالعات انرژی آکسفورد، تحریم‌های مستقیم با محدود کردن تولید روسیه می‌تواند قیمتهای جهانی نفت را افزایش دهد. قیمت نفت برنت در سال ۲۰۲۲ در چنین سناریویی در مقایسه با تحریم‌های خودخواسته که تاثیر کمتری روی تولید روسیه می‌گذارند، به طور متوسط ۲۱ درصد بالاتر خواهد بود. تاثیر تحریم‌ها بر قیمت همچنین به عواملی نظیر آزادسازی نفت از ذخایر استراتژیک بستگی خواهد داشت.

یک نگرانی دیگر اروپا این است که روسیه بخواهد با کاهش عرضه گاز، تحریم‌های نفتی اتحادیه اروپا را تلافی کند.

تحریم‌های گاز به دلیل وابستگی عمیق صنایع اروپایی و گرمایش خانگی به این سوخت و چالشی که اروپا برای جایگزینی عرضه روسیه روبرو خواهد شد و زیرساخت محدود برای واردات LNG، به معنای آن است که آخرین گزینه در تدابیر انرژی احتمالی اتحادیه اروپا علیه روسیه خواهد بود.