به گزارش راهبرد بانک،به نقل از فرارو، به علت غول بزرگ کنکور، هر صندلی در دانشگاه، نماینده یک سهمیه است و دانشجو با انصراف خود، به مدت یکسال این سهمیه را بی حاصل می‌کند. بنابراین انصراف از تحصیل دانشگاه دولتی رایگان نیست و هزینه دارد.
دانشجویانی که از ادامه تحصیل در دوره روزانه دانشگاه‌های دولتی انصراف می‌دهند، علاوه بر پرداخت هزینه، امکان ثبت‌نام در کنکور سراسری سال آینده را نخواهند داشت.
این محرومیت یک ساله از شرکت در کنکور فقط برای دانشجویانی است که در دوره روزانه پذیرفته شده و ثبت‌نام و تحصیل خود را آغاز کرده‌اند. با این حال، کلیه دانشجویان تمام مقاطع تحصیلی صرفنظر از دوره روزانه یا شبانه، در صورت تصمیم به انصراف، باید مراحل رسمی انصراف را در واحد آموزش دانشگاه دنبال کنند.
چرا برای انصراف از تحصیل دانشگاه دولتی باید هزینه بپردازیم؟ تحصیل در دانشگاه دولتی صرفاً «رایگان» نیست، بلکه یک سرمایه‌گذاری اجتماعی و اقتصادی است. وقتی دانشجویی در دانشگاه دولتی ثبت‌نام می‌کند، او یک سهمیه محدود از ظرفیت آموزش عالی را اشغال می‌کند. اگر دانشجو بعداً انصراف دهد، این سهمیه یک سال بلااستفاده می‌ماند و دانشجوی دیگری نمی‌تواند از آن استفاده کند.
همچنین هزینه فرصت اجتماعی و فردی ایجاد می‌شود؛ یعنی منابع (استاد، تجهیزات، بودجه دانشگاه و جایگاه محدود آموزشی) به هدر می‌رود.
این هدررفت سرمایه اجتماعی و آموزشی نوعی «هزینه واقعی» است که به آموزش عالی تحمیل می‌شود. در برخی رشته‌ها مانند رشته‌های پزشکی، این هزینه به مراتب سنگین‌تر است. با این حال فرایند انصراف از تحصیل و ایجاد فرصت مجدد شرکت در کنکور برای دانشجویان با پرداخت هزینه ممکن است.
چه زمانی انصراف از تحصیل رایگان است؟ تمامی دانشجویان، غیر از دانشجویان دکتری حرفه‌ای گروه پزشکی، اگر انصراف را در بازه خاص ابتدای ترم ثبت کنند از پرداخت هزینه معاف می‌شوند. این یعنی برای رشته‌های پزشکی انصراف حساس‌تر، سخت‌تر و پرهزینه‌تر است.
در صورتی که درخواست انصراف دانشجویان تا اواخر آذرماه برای ورودی های نیمسال اول و اواخر اردیبهشت ماه برای ورودی های نیمسال دوم ارائه شود، دانشجویان موظف به پرداخت نصف کل شهریه پرداختی ثابت و متغیر خواهند بود. حال در صورتی که دانشجو با مجوز تعیین شده از سوی دانشگاه، رشته خود را تغییر دهد، مشمول پرداخت هزینه انصراف نخواهد بود.
در صورتی که دانشجوی ترم اول نوبت شبانه بعد از تمام شدن مهلت حذف و اضافه تا شروع امتحانات نیمسال اول درخواست انصراف از دانشگاه دهد، باید کل شهریه ثابت و ۵۰ درصد شهریه متغییر را پرداخت کند. دانشجویان دانشگاه آزاد پس از مراحل انصراف نیازی به پرداخت هزینه انصراف ندارند.
جدول هزینه انصراف از دانشگاه دولتی تحصیل در دوره روزانه بدون پرداخت شهریه است؛ بنابراین هنگام انصراف، دانشگاه هزینه‌ای را به عنوان جبران استفاده از سهمیه آموزشی تعیین می‌کند. این هزینه مقدار ثابت و واحد کشوری ندارد و مستقیماً توسط دانشگاه و بر اساس رشته و ترم گذرانده‌شده اعلام می‌شود.
در رشته‌های دکتری حرفه‌ای گروه پزشکی، معافیت‌های زمانی حذف شده و هزینه انصراف قطعی و معمولاً بالا است.
فرایند انصراف از تحصیل در دانشگاه دولتی انصراف فقط با ثبت درخواست و طی فرآیند اداری معتبر است و ترک کلاس یا عدم حضور به‌تنهایی انصراف محسوب نمی‌شود.
برای انصراف از تحصیل، ابتدا باید به واحد آموزش دانشگاه مراجعه و فرم رسمی انصراف را دریافت کنید. پس از تکمیل فرم و ثبت آن در پرونده آموزشی، فرایند بررسی درخواست توسط آموزش دانشکده و دانشگاه آغاز می‌شود، سپس دانشجو به مرکز مشاوره برای دریافت مشاوره ارجاع داده می‌شود.
در صورتی که تصمیم انصراف قطعی باشد، آموزش دانشکده گزینه تسویه حساب را در منوی «درخواست» سامانه جامع آموزشی گلستان فعال می‌کند. سپس دانشجو وارد مراحل تسویه حساب با بخش‌های مربوطه از جمله کتابخانه و امور دانشجویی می‌شود. پس از تأیید نهایی دانشگاه و صدور نامه رسمی، هزینه انصراف توسط دانشگاه مشخص و در سامانه جامع گلستان به عنوان بدهی دانشجو نمایش داده می‌شود که با پرداخت آن دانشجو می‌تواند مجدداً در کنکور شرکت کند.
عواقب عدم پرداخت هزینه انصراف دانشجوی انصرافی راهی جز پرداخت هزینه انصراف ندارد. در صورت عدم پرداخت هزینه، پرونده آموزشی دانشجو در وضعیت تسویه‌نشده باقی می‌ماند.
در این حالت، بسیاری از حقوق تحصیلی دانشجو معلق می‌شوند. ریزنمرات، مدارک تحصیلی و گواهی‌ها صادر نمی‌شوند؛ حتی اگر در کنکور شرکت کند و قبول شود، قبولی وی باطل می شود و امکان ثبت‌نام در دانشگاه جدید وجود ندارد. برای آقایان، وضعیت تحصیلی نامشخص منجر به ورود به وضعیت غیبت خدمت سربازی می‌شود که عواقب خاص خود را به همراه دارد.