به گزارش راهبرد بانک، خرید اینترنتی بخشی جداییناپذیر از زندگی امروزه ماست. دغدغهی اعتماد به فروشگاههای آنلاین بیش از هر زمان دیگری احساس میشود. حتما برای شما هم پیش آمده که از لینکهای موجود در شبکههای اجتماعی یا فروشگاه اینترنتی محصول و کالایی را بخواهید بخرید و این سؤال برایتان پیش آمده: آیا این فروشگاه معتبر است؟ چگونه میتوانم مطمئن شوم که کلاهبرداری نباشد؟ در این مقاله روشهایی واقعی، کاربردی و بعضاً کمتر شنیدهشده برای بررسی اعتبار فروشگاه اینترنتی را به شما معرفی میکنیم.
چرا اعتبار فروشگاه اینترنتی اهمیت دارد؟ قبل از هر چیز باید بدانید اعتماد نکردن بیدلیل به هر فروشگاه اینترنتی، عین هوشمندی است. متأسفانه، در کنار رشد سریع فروشگاههای معتبر، کلاهبرداریهای اینترنتی هم رشد یافتهاند؛ از سایتهای قلابی گرفته تا فروشگاههایی که بعد از دریافت پول، ناپدید میشوند یا کالای بیکیفیت ارسال میکنند.
نشانههای اولیه اعتبار فروشگاه اینترنتی بگذارید با چند نشانه ابتدایی اما مهم شروع کنیم:
داشتن نماد اعتماد الکترونیکی (اینماد): اینماد را در صفحه اصلی (معمولاً پایین سایت) جستجو کنید و حتماً روی آن کلیک کنید. لینک باید شما را به صفحه رسمی اینماد (enamad.ir) منتقل کند و نام همان فروشگاه را نمایش دهد، نه نامی دیگر. شماره تماس و آدرس معتبر: فروشگاههای معتبر همیشه راههای ارتباطی واضح دارند. سعی کنید با شماره تماس سایت تماس بگیرید یا آدرس آن را در نقشه بررسی کنید. شبکههای اجتماعی فعال و پاسخگو: حضور فعال و تعامل واقعی (نه کامنتهای فیک و لایکهای خریداری شده) در شبکههای اجتماعی نشاندهنده ارتباط صادقانه با مخاطب است. درگاه پرداخت امن: اگر هنگام خرید به سایت پرداخت هدایت شدید، حتماً به ابتدای آدرس سایت توجه کنید (باید با https شروع شود) و آدرس بانک را بررسی کنید. چگونگی استعلام اعتبار فروشگاه اینترنتی از پلیس فتا چرا پلیس فتا؟ پلیس فتا (پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات ناجا)، مرجع اصلی رسیدگی به جرائم سایبری است و یکی از خدمات مهم آن، راهنمایی درباره فروشگاههای مشکوک اینترنتی است. برخلاف تصور عمومی که فکر میکنند پلیس فتا صرفاً بعد از وقوع جرم وارد میشود، امکان استعلام و حتی مشاوره پیشگیرانه هم وجود دارد.
مراحل عملی استعلام فروشگاه از پلیس فتا مراجعه به سایت پلیس فتا نشانی رسمی پلیس فتا www.cyberpolice.ir است.
استفاده از بخش “ارتباط با ما” یا “ثبت گزارش مردمی” در منوی سایت، گزینههای زیر را خواهید دید:
ثبت گزارش مردمی سامانه پاسخگویی به شکایات پرسش از پلیس فتا شما میتوانید مشخصات فروشگاه (نام، آدرس سایت، شماره تماس، آدرس شبکههای اجتماعی و هر مدرک دیگری مثل چت یا رسید پرداخت) را وارد کرده و درخواست استعلام کنید. معمولاً در کمتر از ۷۲ ساعت پاسخ دریافت خواهید کرد.
گفتگوی آنلاین و مشاوره یکی از خدمات پلیس فتا که کمتر کسی از آن خبر دارد، گفتگوی آنلاین با کارشناسان است. در ساعات اداری میتوانید بهصورت آنلاین با کارشناسان مشورت کنید و حتی اسکرینشات یا مستندات را ارسال کنید تا همان لحظه اعتبار فروشگاه برای شما بررسی شود.
دریافت راهنمایی از سامانه تلفنی ۰۹۶۳۸۰ این شماره متعلق به مرکز فوریتهای سایبری است. میتوانید مشکوک بودن یک فروشگاه را تلفنی گزارش دهید و وضعیت آن را استعلام کنید.
استعلام حضوری در صورت نیاز (به خصوص برای مبالغ بالا یا پروندههای خاص)، میتوانید به نزدیکترین دفتر پلیس فتا مراجعه کنید و با ارائه مدارک، استعلام اعتبار فروشگاه را حضوری انجام دهید.
نکات کمتر شنیده شده اما کاربردی برای تشخیص اعتبار فروشگاه اینترنتی تحلیل تکنیکال سایت با ابزارهای آنلاین با استفاده از سایتهایی مانند whois.domaintools.com میتوانید تاریخ ثبت دامنه را ببینید. فروشگاههایی با دامنه تازه تأسیس (کمتر از یک سال) معمولاً ریسک بالاتری دارند. بررسی مالکیت دامنه و تطابق آن با اطلاعات سایت.
جستجوی نام فروشگاه در شبکههای اجتماعی و فرومها گاهی کاربران تجربیات خود را در انجمنهای گفتگوی معتبر (مثل سایتهای تخصصی حوزه خرید یا فرومهای ایرانی) به اشتراک گذاشتهاند. با جستجوی نام فروشگاه به همراه کلیدواژههایی مثل “کلاهبرداری” یا “تجربه خرید” میتوانید به اطلاعات مفیدی برسید.
بررسی نظرات واقعی کاربران نظرات فیک معمولاً با جملات خیلی مثبت و تکراری قابل شناسایی هستند. اگر نظر منفی یا انتقادی در سایت وجود ندارد، باید حساس شوید!
اعتبارسنجی در پیامرسانها اگر فروشگاهی صرفاً از طریق تلگرام یا اینستاگرام فعالیت میکند و سایت ندارد، ریسک خرید بسیار بالاست. در این شرایط حتماً از طریق پلیس فتا استعلام بگیرید.
اگر مورد سوءاستفاده قرار گرفتیم، چه کنیم؟ اگر علیرغم همه این بررسیها، مورد کلاهبرداری واقع شدید:
سریعاً مدارک پرداخت و مکاتبات را ذخیره کنید. در سامانه پلیس فتا ثبت شکایت کنید یا با شماره ۰۹۶۳۸۰ تماس بگیرید.