اگر مبلغ وام ازدواج افزایش یابد، قدرت پرداخت بانک‌ها کاهش می‌یابد، چرا که باید از منابع قرض‌الحسنه پرداخت کنند و با این حساب ممکن است منجر به ایجاد صف شود.
به گزارش راهبرد بانک، شبکه بانکی از سال ۸۸ به طور جدی و در راستای حمایت از افرادی که تصمیم به تشکیل زندگی گرفته‌اند، اقدام به پرداخت کمک هزینه ازدواج کرد که بر این اساس وام ازدواج در قالب تسهیلات قرض‌الحسنه و با کارمزدی حدود چهار درصد به زوجین اعطا می‌شود.
وام ازدواج از جمله تسهیلات قرض‌الحسنه‌ای است که با ایجاد سامانه‌ای در بانک مرکزی به شبکه بانکی آمده و با تعیین محلی خاص برای تامین مالی آن در دستور کار قرار گرفت. در آن زمان بانک‌های محدودی که عمدتا دولتی بودند مسئولیت پرداخت تسهیلات ازدواج را بر عهده داشتند و با رقم حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان نیز این روند را آغاز کردند اما در حال حاضر با مشارکت بانک‌های بیشتر و موسسات مالی این رقم افزایش چشمگیری یافته است.
در این سال ها میزان مبلغ وام ازدواج متناسب با نرخ تورم تغییر نکرد و تا حدودی ثابت ماند تا اینکه از سال ۹۵ طی فراز و نشیبی و با مصوبه مجلس به یکباره تا سقف ۱۰ میلیون تومان برای هر نفر رشد کرد و تا سال ۹۶ نیز با همین مبلغ پرداخت شد اما از سال ۹۷ این مبلغ به ۱۵ میلیون و ۳۰ میلیون تومان و در حال حاضر نیز ۵۰ میلیون تومان برای هر نفر از زوجین افزایش یافت.
براساس گزارش بانک مرکزی، شبکه بانکی در سال ۱۳۹۸ بالغ بر ۲۶۳ هزار میلیارد ریال تسهیلات ازدواج به حدود ۸۴۳ هزار نفر اعطا کرده است که این میزان نسبت به مبلغ تسهیلات مشابه اعطایی در سال ۱۳۹۷ بیش از ۷۰ درصد رشد داشته است.
از ابتدای امسال تا ۲۲ خرداد نیز با وجود افزایش سقف فردی تسهیلات از ۳۰ میلیون تومان به ۵۰ میلیون تومان، تعداد ۹۲ هزار و ۴۵۰ فقره تسهیلات ازدواج به ارزش بیش از ۴۷ هزار میلیارد ریال در شبکه بانکی پرداخت شده است که از این تعداد ۴ هزار و ۴۱۸ نفر مشمول تسهیلات ایثارگری ازدواج به میزان ۱۰۰۰ میلیون ریال برای هر نفر بوده است. همچنین تعداد متقاضیان در انتظار اخذ تسهیلات ازدواج تا این تاریخ، برابر با ۳۰۰ هزار و ۷۹۲ نفر است که از این تعداد، ۱۵۴ هزار و ۲۴۰ نفر در مراحل تکمیل پرونده و انعقاد قرارداد جهت خذ تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج قرار دارند.
حالا به تازگی براساس اعلام مجلس شورای اسلامی دو رقم پیشنهادی برای وام ازدواج در کمیسیون تلفیق به تصویب رسیده است که طبق آن برای پسران زیر ۲۵ سال و دختران زیر ۲۳ سال، وام ازدواج برای هریک از زوجین ۱۰۰ میلیون تومان و وام ازدواج برای سایر زوجین که این شرایط سنی را ندارند، ۷۰ میلیون تومان باشد.
هرچند افزایش میزان وام ازدواج سال ۱۴۰۰ به ۱۰۰ میلیون تومان برای هر زوج در کمیسیون اجتماعی مجلس تصویب شده اما باید این پیشنهاد در کمیسیون تلفیق و سپس در صحن علنی مجلس نیز تصویب شود تا وام ازدواج ۲۰۰ میلیون تومانی (برای زوجین) قطعی شود.
عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی نیز به تازگی در برنامه گفت وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما، با بیان اینکه در سال جاری ۷۷۰ هزار وام ازدواج توسط شبکه بانکی پرداخت شده است، اظهار کرد: اگر مبلغ وام ازدواج افزایش یابد، قدرت پرداخت بانک‌ها کاهش می‌یابد چرا که باید از منابع قرض‌الحسنه پرداخت کنند و با این حساب ممکن است منجر به ایجاد صف شود. نکته دوم این است که مبلغ اقساط زیاد می‌شود و تضامین درخواستی بانک‌ها نیز تغییر خواهد کرد که ممکن است منجر به سخت گیری شود. بنابراین منابع و مصارف تسهیلات پرداختی باید متوازن باشد.
به هر حال، اتفاق مهم در تصمیم جدید افزایش فرصت بازپرداخت اقساط است که از هفت به ۱۰ سال احتمالا افزایش می‌یابد. در حال حاضر هفت سال برای بازپرداخت مبلغ وام ازدواج ۱۰۰ میلیونی برای زوجین فرصت است که قرار است در وام ۲۰۰ میلیونی این مدت به ۱۰ سال افزایش پیدا کند.
در حال حاضر بازپرداخت مبلغ وام ازدواج ۱۰۰ میلیونی به طور مساوی بین ۸۴ قسط ماهانه تقسیم می‌شود و بنابراین با احتساب سود سالانه ۴درصد، مبلغ اقساط ماهانه برای هر وام، ۶۸۰ هزار تومان و در مجموع یک میلیون و ۳۶۰ هزار تومان خواهد بود. اگر زوجین همچنان هفت سال فقط زمان داشته باشند برای بازپرداخت اقساط این مبلغ دو برابر یعنی دو میلیون و ۷۲۰ هزار تومان برای زوجین خواهد بود.
در نهایت اینکه، این پیشنهاد درحالی برای حمایت از جوانان و کسانی که تصمیم به تشکیل زندگی دارند مطرح شده است که به گفته برخی کارشناسان می تواند نتیجه عکس داشته باشد و به ضرر افراد تمام شود. در واقع ممکن است با افزایش میزان مبلغ وام ازدواج افراد زیادی در صف انتظار برای دریافت کمک هزینه ازدواج خود بمانند و این طرح به هدف غایی خود ختم نشود.
درهمین باره، محمدمهدی تندگویان معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان افزایش مبلغ وام ازدواج را برای حل مشکل جوانان کافی ندانسته و با انتقاد از نبود شرایط اشتغال ایمن آنها گفته بود که براساس آخرین گزارش‌های بانک مرکزی، بسیاری از جوانان اعلام کرده‌اند امکان پرداخت اقساط وام ۳۰ میلیون تومانی را ندارند. به همین دلیل فکر می‌کنم بالا بردن این مبلغ دیگر کمکی به جوانان نمی‌کند، چرا که باید هرماه حدود یک میلیون تومان قسط پرداخت کنند. می‌خواهم به قانونگذار این هشدار را بدهم که حتی اگر مجلس سال بعد هم مبلغ وام را افزایش دهد، وقتی جوان نمی‌تواند قسط وام را پرداخت کند، کمکی به ازدواج هم نخواهد کرد. معتقدم افزایش وام ازدواج، راهکار افزایش ازدواج در کشور نیست. وقتی جوان شغلی ندارد که بتواند قسط وامش را پرداخت کند چه فایده‌ای دارد؟ در این حالت جوان فقط تبدیل به یک بدهکار بانکی می‌شود.