به گزارش راهبرد بانک، آزادسازی مدرک تحصیلی همواره از چالش های مهم فارغ التحصیلان برای ادامه تحصیل یا اشتغال در خارج از کشور است. طبق قوانین کشور ما افرادی که در دانشگاه های دولتی و سراسری تحصیل رایگان کرده اند به کشور تعهد خدمتی دارند. تعهد خدمتی به این معناست که فارغ الحصیلان دانشگاه های دولتی به علت استفاده از خدمات و امکانات رایگان تحصیلی موظف به ۴ سال خدمت در کشور می باشند. در این مدت مدرک اصلی آنها به عنوان گرو در دانشگاه می ماند تا مطمئن شوند که او مدرکش را برای تحصیل به دانشگاه های خارجی نمی برد. در این مدت فارغ التحصیلان با مدرک موقت خود مشغول به کار می شوند. پس اگر کسی قصد آزادسازی مدرک خود یا همان فک تعهد را قبل از اتمام مدت قانونی دارد، می بایست هزینه ای برابر با هزینه چند سال استفاده از امکانات و تحصیل رایگان در دانشگاه های دولتی را بپردازد. آزادسازی رایگان مدرک تحصیلی با نامه عدم کاریابی چیست ؟ طبق مصوبه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و نامه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که در خرداد سال ۱۳۹۶ به ادارات و نمایندگی‌های این وزارت‌خانه ابلاغ شد، دانش‌آموخته‌های متعهد به خدمت، از تاریخ صدور گواهی موقت فارغ‌التحصیلی، شش ماه فرصت دارند تا به کاریابی‌ها مراجعه کرده و ثبت‌نام کنند. متقاضیانی که برای ثبت‌نام به مؤسسه‌های کاریابی مراجعه می‌کنند، حتما باید گواهی موقت پایان تحصیلات خود را دریافت کرده باشند. تاریخ ثبت‌نام برای کاریابی هم باید بعد از تاریخ دریافت گواهی تحصیلی موقت باشد. طبق مصوبه وزارت علوم اگر قبل از دریافت گواهی موقت در موسسات کاریابی ثبت نام کرده باشد نمیتواند مدرک خود را آزاد کنند. برای آقایانی که کارت نظام وظیفه آنها بعد از تاریخ فارغ‌التحصیلی صادر شده باشد، از تاریخ صدور کارت پایان خدمت، فقط شش ماه فرصت ثبت‌نام در کاریابی در نظر گرفته شده است. نکته : اگر در شهرستان محل زندگی شما موسسات کاریابی وجود ندارد می توانید به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهر خود مراجعه کنید. بنابر ابلاغیه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایران، برای آزادسازی رایگان مدرک از طریق ارائه نامه عدم کاریابی وزارت کار باید چهار شرط زیر را به‌طور هم‌ز‌مان و یک‌جا داشته باشید: • حداقل یک سال کامل از تاریخ فراغت از تحصیل شما، طبق تاریخ مندرج در گواهی تحصیلی موقت گذشته باشد؛ • حداقل یک سال کامل از تاریخ صدور کارت پایان خدمت یا کارت معافیت دائم پزشکی یا غیرپزشکی برای آقایان گذشته باشد؛ • حداقل شش ماه کامل از تاریخ ثبت‌نام متقاضی در مؤسسه کاریابی یا اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی در شهرستان‌هایی که مؤسسه کاریابی ندارند، گذشته باشد؛ • طی شش ماه بعد از ثبت‌نام، فرصت شغلی مناسبی متناسب با رشته تحصیلی و تخصص شما پیدا نشده باشد. مدارک لازم برای ثبت نام در موسسات کاریابی: • کپی کارت ملی و شناسنامه، • کپی گواهی موقت فارغ‌التحصیلی عکس‌دار، • کپی کارت پایان خدمت یا کارت معافیت دائم برای آقایان. در قدم اول با ارائه مدارک بالا و تکمیل فرم های مربوطه در موسسات کاریابی کارتی برایتان صادر می شود و تاریخ مراجعه بعدی را مشخص می کند اگر تا ماه پس از ثبت نام شغل مرتبط با رشته تحصیلیتان پیدا نشود موسسه موظف است طی نامه ای خطاب به اداره کار مبنی بر عدم کاریابی را برایتان دریافت می کنید. در قدم دوم باید نامه مذکور را به اداره کار و رفاه اجتماعی برده و سپس این اداره مدارک موجود را بررسی کرده و درصورت تائید نامه آزادسازی رایگان آخرین مدرک تحصیلیتان را دریافت می کنید. درقدم سوم باید مدارک هویتی ،مدرک موقت تحصیلی عکس دار، کارت پایان خدمت و نامه آزادسازی مدرک تحصیلی را در سامانه سجاد بارگذاری کنید و کد رهگیری دریافت کنید. قدم بعدی باید با در دست داشتن مدارک و کد رهگیری به دانشگاه محل تحصیل خود رفته و آنها را به واحد دانش آموختگان تحویل بدهید. طی ۱۰ الی ۲۰ روز ریزنمرات و دانشنامه شما آماده می شود. اگر قصد آزادسازی رایگان مدرک در مقاطع مختلف را دارید، بعد از دریافت دانشنامه و ریزنمره‌های مقطع پایین‌تر، برای مثال کارشناسی، به دانشگاه محل تحصیل در مقطع بالاتر، برای مثال کارشناسی‌ارشد رفته و همان مراحل را طی کنید. دانشگاه محل تحصیل مقطع بالاترتان هم بعد از بررسی مدارک و تأیید نهایی، دانشنامه و ریزنمره‌های مقطع مربوطه را صادر می‌کند. اگر قصد دارید آزادسازی مدرک تحصیلی را برای مقطع بالاتر، یعنی دکتری هم انجام بدهید، همین مراحل را باید طی کنید. بعد از آزاد سازی مدرک اجازه ترجمه بگیرید، به این صورت که ریزنمرات دانشنامه و سایر مدارک را در سامانه سجاد بارگذاری کرده و اینبار گزینه تائید مدرک برای ترجمه را انتخاب کنید.
بعد از بارگذاری همه مدارک، باید از دانشگاه صادرکننده هر مدرک، بخواهید آن را تأیید کند. بعد از تأیید مدارک توسط دانشگاه‌ها، وزارت علوم هم آنها را بررسی کرده و در وب‌سایت این سازمان ثبت می‌کند. در نهایت، بعد از تأیید وزارت علوم و هلوگرام زدن، مدارک تحصیلی آزاد می‌شوند و می‌توانید آنها را برای اپلای یا گرفتن ویزا، به دانشگاه‌های خارجی و سفارت‌خانه‌های کشورهای مقصد مهاجرت تحصیلی ارائه کنید.